НОВОСТИ    ЭНЦИКЛОПЕДИЯ    КНИГИ    КАРТЫ    ЮМОР    ССЫЛКИ   КАРТА САЙТА   О САЙТЕ  
Философия    Религия    Мифология    География    Рефераты    Музей 'Лувр'    Виноделие  





предыдущая главасодержаниеследующая глава

С. В. Близнюк. Генуэзская Фамагуста В XV в.

(Работа выполнена при поддержке РГНФ (проект 97-0100440))

Кипрский город-порт Фамагуста, расположенный на восточном побережье острова, в период правления династии Лузиньянов на Кипре (1192—1489) переживал в своем развитии и взлеты и упадок. Настоящая слава и богатства к городу приходят в первой половине XIV в., когда Фамагуста становится основным христианским торговым центром на Востоке. Последнее обстоятельство обеспечило ей небывалое процветание. «Именно здесь, — восклицает кипрский хронист Леонтий Махера, — находилось все богатство и все богатые архонты» (Machairas L. Recital Concerning the Sweet Land of Cyprus Entitled Chronicle / ed. R. M. Dawkins. Oxford, 1932. Ch. 91). Паломники и хронисты с завистью называют жителей Фамагусты этого времени самыми богатыми из людей, передают легенды об их невероятных сокровищах и удачах в торговых делах (Близнюк С. В. Мир торговли и политики в королевстве крестоносцев на Кипре. 1192-1373. М., 1994. С. 72-77). Пусть эти рассказы во многом преувеличены и зачастую являются плодом воображения сильно поиздержавшихся и изголодавшихся в пути паломников, но, тем не менее, они отражают общее настроение и отношение западноевропейцев к городу и его жителям, а также реальность, связанную с крупной торговлей средиземноморского купечества на его рынке, приносившую в королевскую казну и кошельки горожан значительные доходы. Вот что говорит о заинтересованности европейских купцов в рынке Фамагусты Леонтий Махера: «А так как Сирия находится недалеко от Фамагусты, люди обычно отправляли свои корабли и переправляли товары в Фамагусту; и когда приходили корабли из Венеции, Генуи, Флоренции, Пизы, Каталонии и всех других стран Запада, то (европейские купцы. — С. Б.) находили здесь специи, загружали свои корабли всем, что было им необходимо, а затем возвращались на Запад. Поэтому жители Фамагусты и были столь богаты (и таковым же был и весь остров)» (Machairas L. Ch. 91).

Экономическая ситуация на Кипре и в Фамагусте в первой половине XIV в. была столь стабильна, что казалось, ничто не могло привести город к быстрому упадку и неизбежному концу как крупнейшего регионального рынка.

Блеск Фамагусты первой половины XIV в. и ее нищета после кипро-генуэзской войны 1373—1374 гг. бросались в глаза не только средневековым авторам, но и много раз описывались в современной историографии. Анализировалась и политическая ситуация накануне кипро-генуэзской войны и после нее, и топография города, и положение населения, и его этнический состав, и генуэзское правление в Фамагусте (Balard M. Les Genois a Famagouste (ХIIIе-XVe siecles) // Sources Travaux Historiques. N. 43-44. P. 85-93; Balard M. Famagouste au debut du XIVe siecle // Fortifications, Portes de villes, places publiques dans le monde Mediterraneen / publ. J. Heers. Paris, 1987. P. 279-300; Balard M. La popolazione di Famagosta negli anni 1300 // SG. 1984. Vol. 4. P. 27-39; Balard M. II paesaggio urbano di Famagosta negli anni 1300 // SG. 1985. Vol. 5. P. 277—291; Balletto L. Ethnic Groups, Cross-Social and Cross-Cultural Contacts on Fifteenth-Century Cyprus // Frank Cass Journals. P. 35-48; Balletto L. Les Genois dans file de Chypre au Bas Moyen Age // Actes du Colloque «Les Lusignans et l'Outre Mer». Poitiers-Lusignans, 1993. P. 28-46; Jacoby D. The Rise of a New Emporium in the Eastern Mediterranean: Famagusta in the Later Thirteenth Century // MY. 1984. Vol. I. P. 145-179; Balletto L. Tra Genova e Cipro nel 1373-1374// Επιτηριδα Κενδρου Επιστιμονικων Ερευνων. 1996. Vol. XXII. P. 57-67; Otten-Froux С. Antonio Foglietta's Deeds: evidence about Famagustan Life in the 15th Century // The Sweet Land of Cyprus. Papers Given at the 25th Jubilee Symposium of Byzantine Studies. / ed. A. A. M. Bryer, G. S. Georghallides. Nicosia, 1993. P. 425-426; Otten-Froux С. I Maonesi e la Maona Vecchia di Cipro // La storia dei Genovesi. Vol. XII. P. Richard J. La situation juridique de Famagouste dans le Royaume des Lusignans // Πρακτικα Α Διεθνου Κυπρολογικου Συνεδριου. Nicosia, 1972. Vol. II. P. 221-229; Близнюк С. В. Мир торговли и политики). Казалось бы, не осталось вопросов, не затронутых современными исследователями. Однако в Государственном Архиве Генуи хранится еще немало документов, которые касаются кипро-генуэзских отношений и еще в большей степени повседневной жизни генуэзцев в Фамагусте XV в. Это обстоятельство заставляет исследователей снова и снова обращаться к истории названного кипрского города. Это же обстоятельство побудило и нас еще раз взглянуть на жизнь генуэзцев на Кипре в XV в.

Фамагуста попала в руки Генуи после кипро-генуэзской войны 1373-1374 гг. Эта война была проиграна кипрским королем Пьером II. В октябре 1375 г. он был вынужден подписать с Генуей мирный договор, согласно которому Кипр обязался выплатить победительнице большую контрибуцию и возместить ущерб, причиненный ей войной. Фамагуста отдавалась в залог до исполнения королевских обязательств перед генуэзцами (Liber Jurium Republicae Genuensis. II. Col. 806-815 // МНР. VI, VII. Torino, 1854, 1857; Lisciandrelli P. Trattati e negoziazioni politiche della Repubblica di Genova // ASLSP. 1960. P. 125-126. N. 639; Hill G. History of Cyprus Cambridge, 1948. Vol. II. P. 414-415; Richard J. La situation juridique.. P. 225-226). Попытки Кипрского королевства вернуть город силой оставались безрезультатными вплоть до 1464 г. Вернуть город, заплатив долг, было еще более нереально, поскольку королевская казна была пустой. Долговые обязательства и долговая зависимость Кипра как от Генуи, так и от ее соперницы Венеции, с течением времени только усугублялись и вели к дальнейшему разорению государства. Следовательно, у Генуи появилась прекрасная возможность включить город в свои владения на Востоке под предлогом невыполнения королем Кипра условий договора 1374 г. В 1383 г. такая возможность представилась, 19 февраля 1383 г. был заключен новый договор между сторонами, согласно которому город, где находился лучший кипрский порт и богатейший рынок, еще недавно питавший государство Лузиньянов, навсегда признавался генуэзским (Hill G. History of Cyprus. Cambridge, 1948. Vol. II. P. 434-435; Richard J. La situation juridique... P. 227-228; Близнюк С. В. Цена королевских войн на Кипре в XIV-XV вв. (В печати.)). С этого времени начинается история генуэзской Фамагусты.

Генуя надеялась получать от Фамагусты такие же прибыли, какие прежде имели от нее Лузиньяны. Республике как никому другому были известны возможности кипрского рынка. Более столетия она боролась с конкурентами, особенно с венецианцами, за первенство на кипрском рынке. Чтобы навсегда освободиться от конкурентов, не допустить возвышения какого-либо другого кипрского порта и передачи ему прежних функций Фамагусты, Генуя, согласно договору 1383 г., добилась от короля Кипра обязательства не допускать захода иностранных кораблей в другие кипрские порты, кроме Фамагусты, и за выполнением этого условия всегда ревностно следила (Hill G. History. Vol. II. P. 434-435; Richard J. Chypre du protectorat a la domination venitienne // Venezia e il Levante fino al sec. XV. Firenze, 1973. P. 633; ASG. AS. 3022. Diversorum Communis Janue. F. 2. N. 165; Vitale V. Statuti e ordinamenti sul governo del Banco di San Giorgio a Famagosta // ASLSP. 1935. Vol. LXIV. P. 415). Отныне генуэзская Фамагуста должна была стать единственным международным портом на острове. Лузиньяны реально больше не могли рассчитывать на доходы от международной торговли и могли сами участвовать в ней только через генуэзское посредничество. Лигурийская республика, напротив, расчистив себе поле деятельности на Кипре, получала потенциальную возможность контролировать всю региональную торговлю и торговые потоки, проходившие через Фамагусту в Сирию и Египет. Фамагуста сразу же была включена в систему Генуэзской Романии и стала одним из ее звеньев вместе с Хиосом, Перой, Каффой и другими владениями Генуи на Востоке, в бассейне «Великого моря», а также в «империи Романии и Газарии», как обычно говорилось в генуэзских источниках XV в (Vitale V. Statuti... P. 426, 434, 435, 439). Теоретически все складывалось для Генуи на Кипре как нельзя лучше.

Однако вскоре радость победы и блестящие перспективы омрачили трудности и материальные расходы, на которые и сама Республика и ее граждане, по-видимому, не рассчитывали. Содержание Фамагусты неожиданно для них оказалось весьма накладным. Во-первых, король Кипра, обязанный, согласно договору, выплачивать деньги, предназначенные для содержания города, не спешил это делать. Генуя практически ничего не получала от кипрской стороны. Протесты и требования Генуэзской республики, Маоны Кипра, которая реально являлась главным кредитором войны Генуи против Кипра 1373-1374 гг., Банка св. Георгия, частных лиц, граждан Генуи, как правило, оставались безрезультатными. Переговоры между сторонами тянулись годами и завершались лишь очередными обещаниями короля погасить долги (ASG. AS. 3022. Diversorum Communis Janue. F. 2. N. 165; 3023. F. 3. N. ?; Близнюк С. В. Цена королевских войн на Кипре в XIV-XV вв.; Bliznyuk S. II prezzo delle guerre dei re di Cipro // Stid-Ost Forschungen. Bd. 59. 2000). Годами не выплачивались и обещанные генуэзцам феоды на Кипре (ASG. AS. 3029. Diversorum Communis Janue. F. 9. N. 290; Mas-Latrie L. Bibliotheque de l'Ecole des Chartes. 1868. Vol. IV. Ser. VI. P. 622. Doc. XIV; Balletto L. Piemontesi del Quattrocento nel Vicino Oriente. Alessandria, 1992. P. 106. Doc. 6). Таким образом, все расходы по восстановлению города после войны, по его обустройству и превращению в генуэзскую колонию непосредственно легли на Республику и ее граждан. Во-вторых, генуэзским властям больше приходилось думать об обороне города, нежели о его экономике. Неслучайно должность подеста, который прежде возглавлял генуэзскую администрацию на Кипре, сначала заменяется должностью подеста-капитана, а потом просто капитана Фамагусты. Трансформация должности связана с изменением главной функции главы генуэзского правительства на острове. Отныне его основная задача состояла в обороне города и поддержании порядка внутри его. Наверное, неслучайно попечители Банка св. Георгия в Фамагусте, едва успев принять город от Республики в июне 1447 г., в январе 1448 г., жалуются на постоянные грабежи и насилия в нем. Тогда же Банк предписывает капитану принять особые меры безопасности: каждые два месяца следовало проверять вооружение и оснащение города; каждый месяц проводить ревизию продовольственных запасов, что явно указывает на постоянное ожидание длительной осады города; не позволять иностранцам входить в город с целью изучения его оборонительных возможностей; не допускать в город никого, кто вызвал хотя бы малейшее подозрение у охраны; не позволять никому передвигаться по городу в ночное время за исключением лиц, имеющих особое на то разрешение капитана. В каждой башне крепости и днем и ночью находилась охрана: днем 1 человек, ночью — 8. В ночное время капитан не имел права открывать какие бы то ни было ворота города под угрозой огромного штрафа: от 500 до 1000 золотых дукатов. Лишь в случае крайней необходимости после совещания с Советом он мог открыть Морские ворота, соблюдая при этом меры предосторожности. Любопытно, что особенно защищались ворота Лимассола, находившиеся в юго-западной части крепостной стены. Днем, если ворота открывались, 12 человек должны были охранять ворота и 3 человека башню (Vitale V. Statuti... P. 407, 411, 413, 415, 416). Т. е. основную опасность генуэзцы ожидали не со стороны моря, а со стороны кипрского короля. Очевидно, что в целом эти правила существовали и до передачи Фамагусты в руки Банка св. Георгия. Представители Банка лишь фиксируют установившийся обычай в статутах Фамагусты и усиливают требования безопасности. В-третьих, в порыве борьбы с конкурентами Республика, вероятно, забыла основной принцип экономической политики Лузиньянов: привлекать в Фамагусту как можно большее количество иностранных купцов и создавать для них благоприятные условия торговли и проживания в городе, ибо только так можно было рассчитывать на получение доходов от порта и рынка.

Генуя же, напротив, установила монополию на торговлю в Фамагусте. Следствием этого шага было то, что купцы из других европейских государств, а также собственно кипрское купечество, которое также прежде концентрировалось в Фамагусте, покидают город. Если сравнить численность купеческого населения Фамагусты по источникам начала XIV в. и конца XIV— начала XV в. (по данным массарий Фамагусты), то оно сокращается в три раза: 3008 имен — в 1300 г.; 1009 имен — в 1391 г (Balard M. Les Genois a Famagouste. P. 89). Город постепенно разрушается и приходит в запустение. Паломник конца XIV в. Николо Мартони свидетельствует о разрушениях не только внутри города, но и за его пределами, в его contado. Он пишет, что около Фамагусты когда-то находились большие и населенные деревни. Однако к 1395 г. большая их часть была разрушена и пришла в полное запустение (Martoni N. // Cobham С. D. Excerpta Cypria. Cambridge, 1908. P. 22, 24). В 1476 г., т. е. вскоре после отвоевания города королем Кипра Жаком II, венецианец Антонио Лоредано также пишет, что город разрушен и безлюден (Mas-Latrie L. Documents nouveaux servant de preuves de l'histoire de l'île de Chypre sous le regne des princes de la maison de Lusignan // Melanges historiques. 1882. T. IV. P. 491-492). Европейцы начинают искать пути в Египет и Сирию в обход Кипра, в частности через порт Родоса. Подтверждение этому мы находим, например, в нотариальных актах конца XIV-XV вв. На это же жалуются генуэзские чиновники Фамагусты (Liagre de Sturler L. Le relations commerciales entre Gênes, la Belgique et 1'Outremont d'apres les Archives notariales genoises (1320-1400). Bruxelles, Rome, 1969. Vol. II. P. 551-555. Doc. 411; P. 716-718. Doc. 542, 543; Vitale V. Statuti... P. 426; M. Del Treppo. I mercanti catalani e l'espansione della Corona d'Aragona nel secolo XV. Napoli, 1972. P. 15, 498, 521; Balard M. Les Genois a Famagouste. P. 92). Местное население Кипра, в том числе и Фамагусты, отчаянно сопротивлялось генуэзцам во время войны 1373—1374 гг. После нее оно в любой момент было готово поднять мятеж против завоевателей. Об этом генуэзцы Фамагусты никогда не забывали, и эта память во многом определяла их отношение к местному населению города. Многие кипрские купцы были просто низведены до положения мелких розничных торговцев. Они разорялись и нищали. Причем это касается не только греков-киприотов, но и сирийцев, к которым генуэзцы были настроены более благодушно, которых они были готовы взять под свое покровительство и многим из них предоставить статус «белых» и «черных» генуэзцев. Характерным тому примером может служить судьба сирийской семьи Лакка. Братья Франсуа и Николай Лакка были едва ли не самыми богатыми до кипро-генуэзской войны купцами острова. После трагической для Кипра войны Махера говорит о том, сколь несчастны и бедны были сыновья Франсуа Лакка, который в прежние времена не раз являлся кредитором короля Пьера I Лузиньяна и позволял себе называть короля своим другом (Machairas L. Ch. 91-95): «[Лакка имел двух сыновей]... Когда генуэзцы захватили Фамагусту, разграбили ее и захватили в плен население, этот Георгий (один из сыновей. — С. Б.) убил человека в Фамагусте, затем бежал в Никосию и поступил в Госпиталь [где и закончил свои дни]; он был так беден, что обычно звонил в колокола в Госпитале, и ему давали еду. Я видел это собственными глазами. Иосиф (второй сын Франсуа Лакка. — С. Б.) занимался торговлей в Фамагусте [он ездил по деревням, торгуя в розницу сладостями], часто приезжал в столицу и оставался со своим бедным братом» (Machairas L. Ch. 96. Balard M. II paesaggio urbano... P. 277-291; Balard M. Famagouste au debut du XIVe siecle. P. 286-287; Balard M. Villes portuaires et fondouks genois... P. 80).

В данном случае может возникнуть подозрение, что упадок Фамагусты сильно преувеличен авторами, которые были враждебно настроены к генуэзцам и поэтому именно их обвиняли в упадке города. Так, например, Филипп де Мезьер писал, что «страшная трагедия и плач произошли на Кипре из-за дожа Генуи и его коммуны, которые разрушили королевство Кипр на христианском Востоке» (Philippe de Mezieres. Le Songe... Vol. I. P. 296, 296-299). Столь же негативно относился к генуэзцам Леонтий Махера и точно так же видел именно в них причину всех несчастий своего Кипра. Тогда следует признать, что обвинения в адрес генуэзцев — это всего лишь политическая игра недоброжелателей против Генуэзской республики. Действительно, нам точно известно, что международный рынок при всех сложностях и ограничениях со стороны генуэзских властей продолжал функционировать. В центре города между церковью св. Николая и бывшим королевским дворцом, ставшим резиденцией генуэзского капитана, по-прежнему находилась площадь-рынок. От порта к центру города тянулись торговые улицы, на которых располагались фондаки, торговые лавки, склады, постоялые дворы, где кипела деловая активность купцов из разных районов Западной Европы и Востока, а не только из Генуи (Martoni N. Op. cit. P. 23; Piloti E. Traite... P. 125; Balard M. II paesaggio urbano... P. 277-291; Balard M. Famagouste au debut du XIVe siecle. P. 286-287; Balard M. Villes portuaires et fondouks genois... P. 80). На рынках Фамагусты по-прежнему заключались торговые контракты, покупали кипрский сахар, камелоты, зерно, которые грузили на корабли не только в Фамагусте и Кирении, но и в королевском порту в Лимассоле (ASG. AS. 3027. Diversorum Communis Janue. F. 7. N. 321; 3032. F. 12. N.202; 3033. F. 13. N. 116, 122; Liagre de Sturler L. op. cit. Vol. II. P. 552-555. Doc. 411; Balletto L. Piemontesi... P. 115-117. Doc. 10; Bliznyuk S. «La dolce vita» dei Genovesi a Cipro // Le vie del Mediterraneo: idee. uomini, oggetti (secoli XI-XVI) / a cura di G. Airaldi. Genova, 1997. P. 117-126; Близнюк С. В. «Сладкая жизнь» генуэзцев на Кипре в XV в. // Причерноморье в средние века. М., 1995. Вып. II. С. 37-57). Генуэзские купцы, как и в прежние времена, доставляли в Фамагусту шерстяные ткани из Англии, Фландрии, с Шампанских ярмарок, Реймса, Бовэ, Компьена и других городов и районов Западной Европы (Liagre de Sturler L. Op. cit. Vol. II. Doc. 288, 317, 326, 566). Многие дома и лавки в городе сдавались внаем иностранным купцам (Balletto L. Piemontesi... P. 109. Doc. 7; Balard M. Les Genois a Famagouste... P. 89; Otten-Froux C. Antonio Foglietta's deeds... P. 425-426). Генуэзцы приложили немало усилий и для поддержания фортификаций города. Однако примечательно, что они так и не смогли преодолеть кризис, полностью восстановить разрушенное, как в городе, так и в его окрестностях, и возвратить Фамагусте ее былой блеск.

В генуэзских источниках XV в. не раз говорится о разрушенных и заброшенных домах, об оттоке из города населения, причем не только киприотов, но и самих генуэзцев, о необходимости строительства укреплений, о росте преступности и вообще о спасении города. Так, в январе 1448 г. попечители Банка св. Георгия приказывают капитану, массариям и Оффиции монеты города вместе с избранными ими же представителями генуэзского населения и burgenses Фамагусты проинспектировать все городские постройки, разрушенные дома, оценить, насколько они подлежат восстановлению и какие предполагаются затраты на приведение в порядок ветхих жилищ, чтобы затем размещать в них желающих проживать в городе генуэзцев. Чтобы задержать в Фамагусте как генуэзских граждан, так, вероятно, и иностранных купцов, генуэзское правительство гарантирует всем, кто прожил в городе один год, неприкосновенность жилища и право возвращения в них, в случае выезда за пределы Фамагусты и при условии уведомления об этом власти города, в течение двух лет. Единственное исключение составляли подданные короля, на которых это правило не распространялось (Vitale V. Statuti e ordinamenti P. 407, 415-416, 427). Показательно, однако, что и собственно генуэзское купечество, так же как и иностранцы, при возможности старалось обойти Фамагусту стороной на пути в Сирию и Египет и купить восточные товары, такие как перец и другие специи, которые традиционно приобретали либо непосредственно в Сирии и Александрии, либо на рынках Кипра, например на Родосе (Liagre de Sturler L. Op. cit. Vol. II. Doc. 454, 481). Либо генуэзское купечество всячески пыталось не заплатить в казну города установленный для всех без исключения коммеркий при входе в порт. Именно с такими «несознательными» генуэзскими купцами, которые уклоняются от Фамагусты и не считают для себя обязательным платить названный коммеркий, нанося тем самым огромный ущерб городу, в 1450 г. дож Генуи, Совет Старейшин, Оффиция Провизионис Романии и протекторы Банка св. Георгия приказывают вести борьбу всем генуэзским правителям на всей территории Генуэзской Романии: подеста Хиоса и Перы, консулу Каффы, всем официальным лицам в областях Oltremare и империи Романии и Газарии. Неплательщиков названного коммеркия следовало решительно изгонять из генуэзских факторий и подвергать штрафу от 100 до 1000 золотых флоринов, в зависимости от решения капитана Фамагусты, а также заставлять выплатить в казну города двойной коммеркий (Vitale V. Statuti... P. 426). Однако, как видно, представители генуэзской администрации на местах не слишком заботились о выполнении названного предписания. Вскоре после распространения вышеуказанного приказа те же самые стороны жалуются, что существует множество купцов и патронов кораблей, которые совершили противоправные действия в Фамагусте и подлежат наказанию и выплате штрафов, а подеста Перы, Хиоса, Маона Хиоса. консул Каффы и другие официальные лица Генуи в империи Романии и Газарии недостаточно привлекают их к ответственности, в то время как именно они обязаны заботиться, чтобы законные налоги и штрафы поступали капитану, массариям и властям города Фамагусты (19 января 1453 г.) (Ibid. P. 434-435. ASG. AS. 3027. Diversorum Communis Janue. F. 7. N. 321) Таким образом, если прежде в королевской Фамагусте генуэзские граждане пользовались исключительными привилегиями, как то право беспошлинной торговли, то в генуэзской Фамагусте им предстояло платить налоги, которые их предки не платили вот уже два столетия. Одно это обстоятельство могло отталкивать генуэзских купцов от этого города.

Однако обязанность платить коммеркии была, к сожалению, далеко не единственной проблемой, с которой сталкивались граждане республики в Фамагусте. Многие из них стремились в Фамагусту в надежде разбогатеть. Вместо этого они лишь терпели лишения в пути и теряли свое последнее имущество. Так, в 1424 г. искать счастье в Фамагусту отправился некий Георгий Кавалло, civis Janue. Вскоре, однако, власти Республики в Фамагусте потребовали от него уплаты подушного налога (avaria) и возвращения долга (mutuum), который он успел сделать. Тем не менее ввиду своей крайней бедности и беспомощности он не мог заплатить ничего. Не стерпев притеснения и давления со стороны капитана Фамагусты и его чиновников, он в отчаянии в конце концов решил обратиться за помощью к губернатору герцога Милана (В 1421-1435, 1463-1478, 1488-1499 гг. Генуя находилась под властью герцога Милана и управлялась назначаемым им губернатором) в Генуе и Совету Старейшин с просьбой освободить его от всяких выплат по причине своей полной несостоятельности (ASG. AS. 3022. Diversorum Communis Janue. F. 2. N. 290). Не меньше проблем и гражданам Республики, и всем другим жителям Фамагусты доставляло лихоимство, произвол и вымогательство генуэзских чиновников, в том числе и капитана. Иногда встречаются жалобы чрезвычайно оскорбленных жителей города, из которых следует, что по вине капитана в Фамагусте разыгрывались настоящие трагедии, личные драмы, наполненные человеческими страданиями и переживаниями. А потом писались жалобы к властям Генуи, писались не чернилами, а слезами, желчью и ненавистью к чиновникам Фамагусты. В 1433 г. дожу Генуи и Совету Старейшин поступила жалоба на капитана Фамагусты Августина Скварчафико, к этому времени уже покойного. В ней сообщалось, что, будучи капитаном Фамагусты, он однажды решил арестовать главного викария ордена отшельников св. Августина на острове Кипр брата Франческо Казали, предъявив ему «безрассудным и дерзким решением... Бог знает из-за какой зависти», судя по всему, ложное обвинение — кражу каких-то бумаг у другого представителя этого же ордена Томмазо Бабориа, чтобы лишить того должности приора церкви св. Августина в Фамагусте. Реальной же причиной ареста Франческо Казалиа было, судя по всему, желание взыскать с него за будто бы не совершенное им преступление штраф на весьма значительную сумму — 300 венецианских золотых дукатов, которые, согласно массариям, пошли на нужды города. Поскольку Франческо не мог заплатить столь крупную сумму, он был брошен в тюрьму, в карцер, и оставлен там «без воздуха и пропитания, так что почти был доведен там до смерти». Дело, без сомнения, и закончилось бы летальным исходом, если бы этот штраф не заплатили за пострадавшего некие «честные люди и купцы». Действия Августина Скварчафико в документах прямо называются несправедливыми, злодеянием и вымогательством. Вполне естественно, что пострадавший требует от коммуны Фамагусты и наследников Августина Скварчафико возвращения взысканной с него суммы, возмещения расходов, которые он понес из-за этого дела, а также восстановления его доброго имени и чести. Правительство Генуи оказывается на стороне пострадавшего, признает его иск справедливым, а также приказывает специально назначенным для расследования лицам проверить тот факт, «что коммуна Фамагусты... обогащалась неизвестным и нечестивым образом». Однако возместить ущерб предписывается наследникам Августина Скварчафико, а не коммуне Фамагусты (ASG. AS. 3027. Diversorum Communis Janue. F. 7. N. 486; 3028. F. 8. N. 28). В 1436 г. с подобной жалобой выступает и епископ Фамагусты Николай, который так же, как и предыдущий герой был подвергнут незаконному, с его точки зрения, штрафу со стороны капитана Августина Скварчафико. Епископ обвинялся в двух преступлениях: во-первых, что он постыдным образом наживался; во-вторых, что он освободил из-под стражи своего друга Антония Мансура, который содержался в тюрьме под надзором этого епископа, как клирик первой тонзуры. За эти преступления епископ был оштрафован на 1000 золотых дукатов. Оффиция Восьми Провизионис Роминии, которая представляла дожу и Совету старейшин суть спора, приходит к выводу о несправедливости обвинения и штрафа епископа Фамагусты (ASG. AS. 3029. Diversorum Communis Janue. F. 9. N. 389). Никаких реальных гарантий не получал и кредитор коммуны Фамагусты и ее капитана. К кредитам частных лиц власти Фамагусты, судя по всему, прибегали довольно часто (ASG. AS. 3022. Diversorum Communis Janue. F. 2. N. 164; F. 9. N. 178, 311). Прекрасной возможностью уклониться от возвращения долгов была смерть получателя денег, т. е. капитана Фамагусты. Именно в такой ситуации оказался гражданин Республики Бенедетто Маруффи, являвшийся кредитором Августина Скварчафико. Следует заметить, что Маруффи был далеко не единственным кредитором покойного, оставшимся без своих денег. Между тем в ходе разбирательства дела коммуна Фамагусты настаивала на уплате налога от этих денег: 5 солидов за каждую либру. Маруффи, как видно, не слишком хотел платить налог и требовал свои деньги с невероятной настойчивостью. Однако, согласно закону Генуи, этот взнос не может быть востребован ни при каких обстоятельствах. Остальные долги предписывалось взыскать с наследников покойного (ASG. AS. 3029. Diversorum Communis Janue. F. 9. N. 178, 311). Генуэзские купцы не были застрахованы даже от конфискации имущества, необходимого, например, для нужд флота и защиты Фамагусты от короля Кипра. Любопытно, что пострадать ради Фамагусты можно было не только на самом Кипре, но и за его пределами. В 1424 г. капитан генуэзского флота Конрад Дориа, который вел какие-то военные действия против короля Кипра, под предлогом нужды его армии конфисковал в порту Родоса имущество генуэзского купца Конрада де Альбертис. Последний, однако, рассматривает действия капитана как прямой грабеж и обращается с жалобой и требованием все возвратить к правительству Генуэзской республики (ASG. AS. 3022. Diversorum Communis Janue. F. 2. N. 271).

Справедливости ради нужно заметить, что жизнь самого капитана и других чиновников коммуны Фамагусты была далеко не простой и безоблачной. Должности капитана или массария в Фамагусте были отнюдь не приятной и почетной обязанностью, а скорее необходимостью, почти наказанием, если подумать, как жили капитан и первые чиновники Фамагусты, что они получали за исполнение своих обязанностей. Во-первых, по истечении срока их полномочий их деятельность, особенно финансовая, подлежала строгой проверке и суду, больше походившему на судилище. Они были обязаны предоставить всю документацию и, главное, массарии ревизорам Республики и Банка св. Георгия, находившихся в метрополии. После такого рода ревизии многим из них приходилось платить весьма внушительные штрафы за разного рода «нарушения». По истечении срока их полномочий резко возрастает и количество жалоб, подаваемых на них дожу и Совету старейшин гражданами и негражданами Республики (Fossati-Riateri S. Genova e Cipro. L'inchiesta su Pietro de Marco, capitano di Genova in Famagosta (1448-1449). Genova, 1984; Boldorini A. M. Caffa e Famagosta nel Liber Mandatorum dei revisori dei conti di San Giorgio. Genova, 1965. Docc. 44-47, 101, 127). Судебные иски частных лиц также чаще всего решаются отнюдь не в пользу капитана и других чиновников Фамагусты. Во-вторых, капитан, массарии, писцы массарий и субмассарии не имели права участвовать в габеллах Фамагусты, заниматься коммерцией ни в самой Фамагусте, ни в других городах о. Кипр ни сами, ни через подставных лиц (Vitale V. Statuti... P. 410, 411). Следовательно, должности капитана и других чиновников не были доходными. Однако у граждан Генуи, видимо, всегда сохранялось представление о Фамагусте как о цветущем городе, где можно быстро разбогатеть. Некоторые генуэзцы отправлялись в Фамагусту не по принуждению правительства Республики, а по собственной инициативе; иногда даже покупали должности в Фамагусте, конечно же, в надежде вернуть потраченные деньги и получить прибыль. Но каким образом? Что это? Незнание реальности, непонимание, насколько трудна жизнь чиновника в Фамагусте? Непонимание того, что все чиновники Фамагусты должны были получать лишь жалованье, которое к тому же не всегда выплачивалось? Примеров невыплаты жалованья чиновникам в Фамагусте в источниках достаточно. Так, в 1424 г. некий Дамиан де Виали купил должность командира охраны Фамагусты сроком на один год за 150 генуэзских лир. Однако Через 11 месяцев, т. е. до истечения срока его полномочий, он по непонятным причинам был вызван назад в Геную. Он заявляет о том, что не получил свое жалованье за целый год, и требовал его выплаты. Только после судебного разбирательства массарии произвели оплату за весь период его пребывания в должности. Однако в выплате жалованья за двенадцатый месяц, когда он покинул Фамагусту не по своей вине, ему было отказано (ASG. AS. 3022. Diversorum Communis Janue. F. 2. N. 164). Заметим, что добираться из Генуи в Фамагусту и обратно чиновникам, вероятно, приходилось на свои деньги. Таким образом, люди несли дополнительные траты, которые наверняка тоже надеялись как-то компенсировать. Во всяком случае, в 1422 г. гражданин Генуи Джованни де Андреа был избран на должность массария и капитана Фамагусты: на два года массарием и на 1 год капитаном. В 1424 г. он подает жалобу губернатору Генуи и Совету старейшин, в которой сетует, помимо всего прочего, именно на большие личные расходы, связанные с путешествием. В Фамагусте он исправно исполнял обязанности массария в течение семи месяцев, а затем, как и наш прежний герой Дамиан де Виали, был отозван в Геную, куда отправился своим ходом: сначала он добрался до Венеции на какой-то венецианской наве, а затем сухопутным путем достиг родного города, потерпев в пути огромные лишения и понеся значительные убытки. В Генуе его ожидало, однако, великое разочарование: без всякого объяснения причин он был отстранен от своей должности и лишен жалованья, которое он и требовал возвратить за весь период его деятельности в Фамагусте (ASG. AS. 3022. Diversorum Communis Janue. F. 2. N. 212, 286). В 1454 г. Дамиан Ломеллини также говорит о невыплате ему жалованья в Фамагусте, тогда уже находившейся под протекторатом Банка св. Георгия, и требует компенсации из денег компер Банка. При этом Дамиан Ломеллини указывает еще и на свои заслуги: он участвовал в походе против короля Кипра и даже совершил какой-то подвиг под стенами Лимассола (Vitale V. Statuti... P. 439. Компера — правительственный заем, отличавшийся от mutuum тем, что у нее нет строго установленной прибыли, а только возможная). Таким образом, жизнь даже самых высших должностных лиц в Фамагусте была несладкой. Тем более кажется странным, что генуэзцы не только не отказывались занимать должности в Фамагусте, но даже покупали их. На что же они надеялись? Вот здесь, наверное, и уместно вспомнить о многочисленных жалобах и граждан Республики и неграждан на постоянные вымогательства и лихоимство чиновников в Фамагусте. Только криминальным способом можно было компенсировать затраты на путешествие и покупку должностей, запрещенную лишь Банком св. Георгия в 1447 г (Vitale V. Statuti... P. 408). Только таким образом можно было разбогатеть и ради этого терпеть лишения и опасности, связанные с жизнью чиновника в Фамагусте. Вряд ли кто-то из них рассчитывал разбогатеть, лишь получая жалованье. Лишь лелея надежду разбогатеть, неважно каким способом, отправлялись в Фамагусту генуэзцы XV в. Однако реальная жизнь часто преподносила им другие сюрпризы и вместо богатства несла лишения, разорение, страдания, судебные разбирательства, нищету.

Бесконечно долгая борьба республики за восстановление города и придание ему облика, хотя бы отдаленно напоминавшего прежний, оказалась для нее изнурительной и слишком обременительной. Вероятно, устав нести постоянные убытки от города, делать в него финансовые вливания, которые не давали положительных результатов, устав вести бесконечные переговоры с королем Кипра о возвращении долгов, предназначенных на его содержание, устав от недовольства местного населения, готового в любой момент поднять мятеж против завоевателей, правительство Генуэзской республики 10 июня 1447 г. с облегчением передало город Банку св. Георгия сроком на 29 лет вместе со всеми его проблемами (Polonio V. Famagosta genovese a meta del'400: assemblee, armamenti, gride // Miscellanea in memoria di G. Falco. Genova, 1966. P. 211-237; Balletto L. The Ethnic Groups... P. 37-38; Balletto L. Piemontesi... P. 65). Банк св. Георгия попытался оздоровить ситуацию в городе, принять хотя бы минимальные меры для его защиты. На это явно указывают статуты и постановления Банка 1447-1463 гг (Vitale V. Statuti... P. 407-454). Однако и Банку не удалось справиться с трудностями. Назначаемые чиновники стали отказываться от должности, купцы старались покинуть город и найти ему замену в других портах, менее отягощенных налогами. Акционеры Банка отказывались делать взносы, отправлять в Фамагусту продовольствие и подкрепление, которые не были бы компенсированы (Balard M. Les Genois a Famagouste. P. 87-91). Ситуация продолжала усугубляться пока наконец в 1462 г. город не был осажден последним кипрским монархом из рода Лузиньянов Жаком II, а в 1464 г. сдан ему при полном безразличии к этому событию со стороны властей метрополии. Любопытно, что некоторые частные лица, не надеясь на помощь Республику на свой страх и риск сами пытались спасать своих родственников, оставшихся в осажденной Фамагусте, словно не понимали бессмысленности такого рода предприятия. Например, в январе 1464 г. с иском против гражданина Генуи выступает доктор медицины Барнаба Трайнацио. Он говорит, что отправил с генуэзцем с Хиоса в Фамагусту зерно, бобы, фасоль, солонину, сыр, печенье и вино для своей жены. Однако генуэзец привез товар не в Фамагусту, что вполне понятно, а в Кирению. Часть этих продуктов он съел сам и употребил для своих нужд, часть продал в Кирении «за хорошую цену» (Balletto L. Piemontesi... P. 180-183. Doc. 44). Можно, конечно, посочувствовать Барнабе, но его предприятие было заведомо обречено и бесполезно. Фамагуста для генуэзцев была фактически закрыта.

Почти столетнее господство генуэзцев в Фамагусте приводит не только этот город к полному обнищанию, но и провоцирует экономический упадок всего Кипрского королевства. Сократившаяся в размерах, Фамагуста из некогда цветущего эмпория превратилась после передачи острова Венеции в 1489 г. в простой бастион на окраине христианского мира.

Приложения

(В приложениях публикуются подробные регесты документов, хранящихся в Государственном архиве Генуи, а также оригинальные тексты названных документов)

ASG. AS. Diversorum Communis Janue. 3022. F. 2. N. 164.

[1424, 4 февраля]

Петиция гражданина Генуи Дамиана де Виали.

Жалоба от гражданина Генуи Дамиана де Виали светлейшему губернатору Генуи и Совету старейшин. Дамиан де Виали купил должность командира охраны Фамагусты сроком на один год за 150 генуэзских лир. Свои обязанности он исполнял добросовестно и старательно в течение 11 месяцев. На двенадцатый месяц он был отстранен от должности. В это время в Фамагусту прибыл Доменик Порк, с которым он передал дожу Томмазо Кампофрегозо письма. Доменик Порк свидетельствует и напоминает дожу, что Дамиан не совершил никакого обмана и ни в чем не виноват; напротив, он убеждает дожа в том, что в массариях Фамагусты или коммуны должен был находиться документ об этой должности. Кроме того, Дамиан был кредитором коммуны на сумму 1500 безантов. В его жалобе указывается, что он подал обжалование массариям Фамагусты, которым сообщил о своем деле, а именно о покупке должности и отстранении его от нее до срока, а также он требовал у них погашения долга на названную сумму в 1500 безантов и платы за целый год. Массарии внимательно изучили и обдумали дело; прежде чем он смог продолжить исполнять свои обязанности или сохранить место за собой, он оставался со своим немалым убытком в течение семи или более месяцев. Наконец, массарии произвели оплату за весь период, но он остался кредитором. Однако же когда Дамиан был в Генуе, нотарий и писец массарий Фамагусты написал дожу Томмазо Кампофрегозо, что Дамиан получил полную плату за весь двенадцатый месяц, помимо долга. Томмазо Кампофрегозо распорядился казначеям удержать у Дамиана деньги за тот месяц. Наконец, выслушав Дамиана, он дал распоряжение противоположной стороне более не беспокоить его из-за вышесказанного. Дамиан говорит о том, что он пожаловался, поскольку в отношении его было совершено правонарушение из-за этой должности и покупки должности.

ASG. AS. Diversorum. 3022. F. 2. N. 165

[1423-1424]

Переговоры Генуи с прокуратором короля Кипра о возвращении долгов.

Джованни Бомбелло де Крема, рыцарь, доктор права, является посредником и прокуратором короля Иерусалима, Кипра и Армении Януса, о чем имеется публичный акт, скрепленный королевской печатью.

Король Иерусалима, Кипра и Армении Янус уполномочивает и назначает доктора права, рыцаря, верного и возлюбленного своего советника Джованни Бомбелло де Крема своим послом, доверенным лицом и прокуратором, направляет его к герцогу Милана, а также к дожу Генуи, Совету старейшин Генуи и оффиции св. Георгия и приказывает ему вести все дела свои и своего королевства как в Милане, Генуе, так и в других местах и куриях, наблюдая, проводя и устраняя все проблемы, споры, прения, как гражданские, так и уголовные и брачные, которые имеются или возникнут у короля и королевства. Король предоставляет послу самые широкие полномочия в проведении переговоров с отдельными лицами, коммунами и их главами, оффициями и официалами городов и их представителями, с герцогом или судьей, как светским, так и духовным лицом, с любым другим избранным лицом, уполномоченным вести гражданские, уголовные и брачные дела, а также обсуждать спорные вопросы и протесты с приглашением свидетелей, с правом требовать доказательства и проводить дознание, с правом отвода судей, с обсуждением вопросов наказания, а именно: какую кару отвергает противоположная сторона при решении того или иного дела и, наоборот, какую требуют, — а также доводить до сведения, какую кару хотела бы установить кипрская сторона. Кроме того, названному прокуратору дается мандат с правом полного и вольного его использования и полная свобода действий. Также при требовании чего бы то ни было для короля и королевства по какому-либо делу от отдельного лица, коллегии, коммуны или официалов ему следует сопоставлять факты, договариваться, приходить к соглашению, защищать, выслушивать арбитра, следовать в общем королевскому договору, руководствуясь интересами королевства и делая все, что покажется прокуратору полезным и что следует делать любому законному прокуратору и нунцию. Подлинность указанного документа подтверждается нотарием и юристом, а также королевским секретарем Доменико Тревизано, гражданином Венеции. Акт скреплен печатями названного нотария и короля. Акт был опубликован и представлен в Никосии, в королевстве Кипр, в новом королевском дворце, в королевских покоях, 14 ноября 1423 г., первого индикта по летосчислению Кипра, в присутствии свидетелей: принца Галилейского Генриха Лузиньяна, достойного и отважного рыцаря, Гуго Солдано, сына покойного достойного и славного рыцаря Леонарда, канцлера короля, знатных Джакомо Салеха, одного из смотрителей внутренних королевских покоев, и Джованни из Акры, камерария короля.

Представ перед Антонием де Олдоином, лейтенантом, графом Кастро Ново, губернатором Генуи, и Советом старейшин, собравшихся в достаточном и законном числе, а именно: Лукой Джамбоно, приором; Бартоломеем де Боско, доктором права; Джакомо Дориа; Иснардо Гоарко; Джулиано Малочелло; Пьетро Чентури; Сирето Рубео, мастером-ремесленником; Мануэле Узусмарисом; Николо Оберто, нотарием; Пьетро Грассо из Вольтри и Оттавиано Вивальди, при отсутствии лишь Николо Гримальди, оставшегося двенадцатым членом Совета старейшин, а также в присутствии знатных господ Барнабо Гуано, доктора права, Антонио Маруффо и Лодизио Марини, т. е. в присутствии троих из четырех аудиторов, — королевский посредник и прокуратор Джованни требования, написанные им, зачитал вслух, передал публичному нотарию Генуи, прочитавшему их в присутствии старейшин, названных трех аудиторов и лейтенанта, и просил нотария изготовить публичный акт. Содержание же тех требований следующее.

Джованни Бомбелло, прокуратор и доверенное лицо короля Кипра, передает и предоставляет королевские письма и публичный документ. Джованни объясняет, от имени короля, что 18 января он представил и предъявил информацию, как если бы это был сам король, о том, что губернатор, старейшины и оффиция св. Георгия направили к королю Кипра Годфрида Грилло, чтобы потребовать от него 150 тыс. дукатов по причине претензии, предъявленной Новой Маоной. Относительно этих денег Годфрид заявил, что король является должником, согласно трем публичным актам; также он потребовал копию всех платежей, сделанных королем или его оффициалами по долгу Старой Маоне Кипра. Эта копия была ему дана. Король дал также письменный ответ по поводу этого требования, копия которого имелась у Годфрида Грилло. Прокуратор короля, выступая от имени последнего, не сомневается, что Грилло представил названную копию вышеуказанным должностным лицам. Кроме того, король и Джованни Бомбелло собрали кворум и держали совет с докторами права. Эти решения Джованни передал аудиторам и предъявил им свои требования. Он же, от имени короля, повторил их в письменной форме еще раз, поскольку король в общем относился к коммуне, из которой он происходил, ибо родился там, дружелюбно и миролюбиво. Кипрская сторона оспаривает указанную в счете сумму и требует по этому поводу правосудия.

Во-вторых, названный Джованни, от имени короля, накануне заявил через Терамо Эмбриако, гражданина Генуи, проживавшего в Фамагусте, и сказал, что протест, сделанный коммуной королю Кипра, не имеет юридической силы, согласно форме конвенций и привилегий, имевшихся между королем и Генуей. Это было сказано Терамо королевскими прокураторами в Никосии. Это заявление и ответ, последовавший из Никосии на протест Генуи, были написаны и подписаны рукой публичного нотария Козимо из Кьявари, гражданина Генуи. Прокуратор короля неоднократно повторял и предъявлял их названным выше славным и достойным господам. Суть протеста состояла в том, что во владениях венецианского рода Корнаро на Кипре, в Пископи, были разгружены венецианские корабли и какая-то bancakia короля, что противоречит условиям кипро-генуэзского договора о невозможности разгрузки иностранных кораблей в каком-либо порту Кипра, кроме Фамагусты. Джованни Бомбелло при этом заявляет, что даже если вдруг генуэзцы будут говорить, что эти протесты имели или имеют силу, и что его величество король чем-то обязан, то он, Джованни, от имени короля, с должным почтением будет настаивать на противоположном, а именно, что заявления не имели и не имеют никакой юридической силы. Он также говорит, что если даже так случилось и названный корабль был разгружен, как сказано выше, то Джованни, от имени короля, все же не верит, что вещи короля могли быть разгружены в каком-либо другом месте, кроме Фамагусты, согласно установившимся правилам. Кроме того, Джованни тогда заявил, что, согласно обычаю, установившемуся в отношениях с коммуной, король может разгрузить свои собственные вещи в любом месте королевства без всякой их оплаты: например, если привезут ткани, которые он купит за пределами королевства для личного пользования, для своей жены или детей, если привезут покрывала или ковры для использования в королевском дворце и т. п. На самом деле, у короля нет намерения требовать чего-либо против условий договоров, а вернее сказать, он стремится пойти навстречу этому славному городу, который требует от него неподобающего и несправедливого. Последняя петиция Джованни была обращена к светлейшему и славному Великому Магистру города Родос.

Лейтенант, Совет старейшин, три аудитора, действовавших от имени коммуны Генуи и Новой Маоны, ответили, что всему этому коммуна Генуя очень сильно удивляется, поскольку она всегда испытывала самое искреннее уважение к королю, который, однако, выступает против нее с вредным суждением и не обращает внимания на коммуну Геную и Новую Маону. Республика же столь часто шла ему навстречу, веря лишь честному слову короля. А ведь любая такая коммуна, когда совершалось завоевание города Фамагусты, срыла бы стены, чтобы впустить войско при существовавшей там враждебной обстановке для генуэзцев! А сколько раз она милосердно отказывалась от условий мирных договоров, первый из которых был написан рукой нотария Николо Сигестро, в котором король обещал и торжественно заявлял платить Новой Маоне ежегодно 15 тыс. дукатов из суммы в 150 тыс. дукатов, которые он обещал и соглашался заплатить Новой Маоне. Согласно другому акту о мире, написанного рукой нотария Рафаэля Бокони, король ясно и открыто обещал прокураторам Новой Маоны платить ей ежегодно пять тысяч дукатов вплоть до полной выплаты названных 150 тыс. дукатов, после того как сначала он должен был платить 15 тыс. дукатов. Ведь тогда из милосердия, человеколюбия и доброты коммуны и участников Новой Маоны королю было увеличено втрое время выплаты этих 150 тыс. дукатов по сравнению с установленным прежде сроком. Прокураторы Маоны подписали под честное слово короля документ, что он будет особенно заботиться и соблюдать обещания, под которые ему была с такой любезностью и добротой дана отсрочка на такое время, которая другими ему не была бы предоставлена. По другому акту о мире, прокуратор Маоны отошел от поручений участников названной Маоны, и был продлен вдвое срок выплаты названных 150 тыс. дукатов. Тогда, согласно новому документу, король обещал выплачивать Маоне ежегодно по 2500 дукатов до полной выплаты 150 тыс. дукатов. В некотором смысле король, не заботившийся о соблюдении договоров, а также не заботившийся об уважении к себе, непорочной добродетели, чести и всех королевских обещаниях, замыслил ограбить коммуну и Маону. Лейтенант, Совет старейшин и аудиторы говорят, что король своим поведением нарушает мир, заключенный между его отцом королем Жаком и коммуной, о чем существует публичный акт, написанный нотарием Томмазо Креденция (Имеется в виду мирный договор между Генуей и Кипром 1383 г). Этот мир был неоднократно повторен и во времена отца короля, а затем принят и ратифицирован и им самим. Поскольку существует серия такого рода актов, поскольку этот мир совместно использовался в течение пятнадцати лет, совершенно очевидно, что мирный договор существовал на острове Кипр, и невозможно скрыть столь очевидного нарушения его условия, что единственным портом на Кипре являлась Фамагуста, за исключением какого-то особого случая, в зависимости от того, как это оговаривается в мирном договоре. За любой товар или вещь все люди, откуда бы они ни прибыли, должны платить налог и габеллу в Фамагусте. А поэтому лейтенант, Совет старейшин и аудиторы, чрезвычайно уважающие короля, переживают за него и говорят рыцарю и доктору права Джованни, королевскому прокуратору и доверенному лицу, что почтеннейший король должен был бы сделать для себя, своего королевства и своих советников, если он действительно заботился и заботится о соблюдении мирных договоров. Настоящий должник обязан заплатить! Он не должен верить плохим советам и лжи, которые не раз ввергали королевства в беду. Пусть король также подумает, какие опасности выпадали на долю этому королевству по сравнению с королевством его предшественников из-за неподобающего и негуманного обращения с генуэзцами на Кипре. Так как король Кипра замыслил столько зла, которое совершилось и может произойти впоследствии, лейтенант, Совет старейшин и аудиторы, желая действовать ради чести, достоинства и пользы коммуны, Новой Маоны и ее участников, любым способом, любым образом, используя все законы и формы, насколько это возможно, ради прощения перед богом и ради мира выступали и выступают против короля, королевства и его подданных из-за несоблюдения старого и нового мирного договора, содержащихся в них обещаний, из-за всех убытков и затрат, которые понесли коммуна и Маона и которые они несут и в настоящее время. Республика Генуя рассчитывает на помощь всемогущего бога и правосудия, а также на власть герцога Милана, который не позволяет своим подданным идти против закона, который принимает меры, чтобы пресечь нарушения, который всегда судил по чести, чтобы оградить от ущерба своих граждан. Лейтенант, Совет и аудиторы распорядились дать королевскому прокуратору Джованни ответ по поводу окончательного решения, принятого Советом и гражданами этого Совета относительно всех требований прокуратора и попросили нижеподписавшегося нотария и канцелярия изготовить публичный акт с записью всех ответов.

Генуя, в комнате Совета, которая находится во дворце коммуны Генуи, 1424 г., 4 февраля, первого индикта по исчислению Генуи, в присутствии и при свидетельствах нотариев Антонио Креденциа, Джованни Стелла, Николо Камулио и Дезернио Пастино. Пять часов вечера.

ASG. AS. 3022. Diversorum. F. 2. N. 212. (1422-1424)

Петиция Джованни де Андреа, гражданина Генуи.

Наместнику герцога в Генуе и его Совету Старейшин смиренно излагает гражданин Генуи Джованни де Андреа, что он был избран в 1422 г. массарием и капитаном Фамагусты вместе со своими компаньонами Паоло Дориа и Гаспаром де Гоарко: на два года массарием и на 1 год капитаном. От почтенных господ, тогда представителей герцога в Генуе, он имел соответственные письма, оформленные по всей форме. С этими письмами он прибыл в Фамагусту, понеся огромные личные расходы и убытки, так как в пути ему грозила опасность смерти, и, кроме того, он потратил большую сумму денег на путешествие. Будучи в Фамагусте, он занял должность массария и занимался делами в течение семи месяцев или около того. Во время исполнения своих обязанностей на своей должности ему неожиданно пришли какие-то письма из Генуи и были переданы ему от имени представителей дожа, в которых было написано, что он должен прийти в Геную, так как представители дожа имели для него что-то особенно важное. Он, будучи послушным и желая быть таковым, приехал в Венецию на одной венецианской наве, а из Венеции отправился в Геную по земле, терпя огромные лишения. Когда он прибыл в Геную, то был отстранен от своей должности. Названный Джованни, всегда готовый к тому, чтобы исполнять свои официальные обязанности, не делая при этом ошибок и не будучи ни в чем виноватым, был призван в Геную и отстранен от должности. Однако при этом не должно лишать его жалованья, установленного правом, по древнему обычаю и постановлению коммуны Генуи. Он же подает жалобу, чтобы губернатор и Совет старейшин соблаговолили не только рассмотреть его дело и совершить для него правосудие, но чтобы соблюдалась одна из двух возможностей: или пусть его восстановят в должностях, либо, по крайней мере, пусть отдадут ему полное жалованье за указанный период, чтобы он смог обрести уважение капитана и массария, после того как его без всякой вины и ошибок в работе отстранили от дела. Он намеревался компенсировать у коммуны Фамагусты то, что он должен был от нее получить, и по всем этим делам он требует для себя правосудия.

1424 г. 24 марта. В ответе губернатора герцога в Генуе и Совета старейшин признается, что он должен в общем получить свое за исполнение своей работы в Фамагусте и они свершат для него правосудие и дадут ответ по поводу требуемого им жалованья: должен ли он его иметь или нет, и какую часть он должен из этого иметь либо же ничего не должен иметь, — в течение 8 дней, считая от указанной даты.

ASG. AS. 3022. Diversorum. F. 2. N. 271 ( 1424 г.)

Жалоба купца, ограбленного генуэзцами на Родосе.

Вам, губернатору Генуи и Совету старейшин, смиренно излагает дело ваш слуга, купец Конрад де Альбертис. Он говорит, что был ограблен в порту Родоса гражданином Генуи Мелькионом Марозо и у него были отняты принадлежавшие ему вещи и товары. Эти вещи и товары были направлены на пользу и необходимость генуэзского флота Конрадом Дориа, тогда капитаном генуэзского флота, действовавшего против короля Кипра. Он добивается у коммуны Генуи реституции похищенных вещей и компенсации ущерба.

Выслушав все, губернатор и Совет старейшин назначили комиссию для того, чтобы разобраться в этом деле и свершить правосудие. В комиссию были назначены известные в Генуе юристы и доктора права. Большинство членов комиссии выразились в пользу названного Конрада де Альбертис и присудили коммуне вернуть ему доброе имя и названные вещи, которые поступили в коммуну и находились в ее пользовании. Он также говорит, что это благосклонное решение опротестовал синдик коммуны Генуи Николай де Камулио и от ее имени подал апелляцию губернатору и Совету старейшин, которая не должна была быть допущена к рассмотрению, поскольку решение полностью согласованно и одобрено комиссией. Судебное разбирательство проходило 30 марта, а апелляция была подана 11 апреля 1424 г. В связи с этим Конрад де Альбертис говорит, что принятое решение оставалось и остается без всякого внимания. Он заявляет, что если было принято какое-то другое решение, то оно неправильно и незаконно. Поэтому он обратился к герцогу Милана, губернатору, Совету Генуи, магистрату и всем другим лицам, имеющим власть, к тем, кто ведет следствие, чтобы они рассудили согласно праву. Особенно Конрад де Альбертис рассчитывает на правосудие герцога Милана и выражает недоверие генуэзской Фемиде.

1424 г., 4 апреля. Губернатор герцога Генуи и Совет старейшин, собравшийся в законном числе, выслушав супплику и содержащееся в ней и проведя расследование, пожелали, чтобы было совершено правосудие. Также они знают в соответствии с порядками и привилегиями города Генуи, что не нужно принимать дополнительных мер, чтобы привести в исполнение решение за пределами города Генуи. Герцог Милана пожелал, чтобы если такого рода просьбы и должны подаваться его светлости в дистрикте Генуи, то пусть они доводятся до сведений губернатора. Он также приказал, пожелал и постановил, что по случаю названных просьб должно назначить комиссию в городе Генуе для соблюдения привилегий и порядков этого Города.

ASG. AS. 3022. Diversorum. F. 2. N. 286 (см. также N. 212)

1424 г.

Жалоба гражданина Генуи Джованни де Андреа.

Разбирательство дела было поручено докторам права рыцарю Джованни де Одоно и Леонардо Катанео, мудрым коммуны Генуи. 1424 г., 20 июля для оформления дела они обратились к нижеподписавшемуся нотарию. 21 июля 1424 г. состоялось заседание трибунала. (Далее они повторяют суть жалобы Джованни де Андреа, изложенной в док. 212. — introclusum.)

Губернатором и Советом старейшин Генуи была создана комиссия, чтобы разобраться в названном деле. 8 июля 1424 г. губернатор и Совет старейшин слушают жалобу Джованни Андреа, высказывавшегося, помимо прочего, перед сенаторами коммуны, что по его делу были длительные отсрочки и проволочки. Сенаторы выступили против истца. Выслушиваются стороны, рассматриваются их права, а также письма о назначении на должности капитана и массария Фамагусты Джованни де Андреа от 17 июля 1422 г. и письма, поступившие от представителей дожа, Совета старейшин Генуи и Оффиции Провизионис Романии от 21 сентября 1422 г., направленные Джованни в Фамагусту; выслушиваются свидетельские показания, после чего выносится постановление: названное жалованье за должности не может и не должно быть получено и не должно добиваться его от коммуны. Акт составлен нотарием Бартоломео де Валарано 16 октября 1424 г.

ASG. AS. 3022. Diversorum. F. 2. N. 290.

1424 г., 29 июля

Требование уплаты подушного налога (avaria).

Жалоба от гражданина Генуи Георгия Кавалло губернатору Генуи и Совету старейшин. Говорит, что, когда он находился за пределами города Генуи, а именно находился в ведении капитана Фамагусты в те времена, когда дожем был Томмазо Кампофрегозо, он был поставлен в тяжелые условия, превышающие его возможность какими-то долгами (mutuum) и подушными налогами (avaria), которыми его обременили исполнители коммуны Генуя. Этот Георгий, как видно, обратился к дожу, которому рассказал о своей бедности и несостоятельности. Дож, имея полную информацию о малых возможностях Георгия, не пожелал, чтобы того обременяли против права из-за названных аварий и долгов, хотя прежде сборщики налогов коммуны беспокоили его из-за них. Но ввиду своей бедности и беспомощности он смог заплатить немногое.

Поэтому он смиренно жаловался Совету и его светлости губернатору, которые соблаговолили бы и пожелали разобраться в деле о его бедности и несостоятельности, чтобы ему не причинялось больше в будущем беспокойство по этим причинам или по крайней мере поручили бы какому-нибудь авторитетному лицу города Генуи, чтобы он, имея информацию о его возможностях, разобрался в этом деле, чтобы освободить названного Георгия от названных аварий или дать ему время, чтобы он смог заплатить названные аварии и долги.

1424 г., 29 июля. Ответ губернатора и Совета старейшин Генуи следующий: чтобы, как приказывает оффиция по расходам на основании собранной информации о возможностях, изложенных в его жалобе, он возвратил долг, хотя исключены и не считаются в настоящее время налог за пользование печью и займ (Mutuum) за недавнюю войну, относительно которых пусть ничего не возмещает и ничего не возобновляет, однако со дня вынесения решения его нельзя беспокоить в течение 15 дней.

ASG. AS. 3023. Diversorum. F. 3. N. ?

1424-1430 г.

Переговоры между Генуей и прокуратором короля Кипра (см. также: AS. 3022. N. 165)

Кардинал, Губернатор герцога Милана в Генуе, Совет Старейшин, Оффиция монеты, представители банка св. Георгия и Новой Маоны Кипра, будучи полностью осведомленными о документе, пактах и конвенциях, подписанных и заключенных между Джованни Бомбелло, легатом и прокуратором короля Кипра Януса, с одной стороны, и представителями банка св. Георгия и Новой Маоной Кипра, с другой, и написанных по всей форме рукой нотария и канцелярия Баттисто де Рока, утвердили, ратифицировали и удостоверили названный документ и все, что в нем сказано. Вышеназванные официальные лица Генуи желают лично наблюдать и следить за всем, что было обещано королевскому легату в названном документе, хотят предотвратить всякие ссоры и вражду, а также сберечь неподдельное и глубокое уважение между сторонами. В связи с этим они прощают королю его враждебное отношение к Республике и призывают стороны не враждовать между собой, хотя и подчеркивают, что король Кипра имеет неоплаченные счета официальным и частным лицам Республики Генуи и коммуны Фамагусты, а также что он неоднократно нарушал условия договоров, заключенных между Кипром и Генуей. При этом король не может добиваться акцептиляции (формальный акт погашения долга — С. Б.). Стороны должны пообещать друг другу выполнять и наблюдать за всем, что содержится в названном документе, и поручить своим оффициалам, чтобы все, содержащееся в документе, приобрело силу декрета, принятого по форме. Представители Генуи заявляют, что в случае если король не ратифицирует условия договора в течение года, начиная с 4 января 1424 г., республика считает все договоренности бесполезными для себя и вправе их аннулировать. Данный акт написан в Генуе, в Большом дворце коммуны, в комнате, в которой обычно проходят собрания, в год 1425, второго индикта по летосчислению Генуи, в четверг, 4 января, около 18 часов вечера в присутствии свидетелей со стороны Генуи и прокуратора короля Джованни Бомбелло де Крема.

Представители Банка св. Георгия и Новой Маоны Кипра заявляют кардиналу, губернатору герцога Милана в Генуе и Совету старейшин, что в подписанных между сторонами соглашениях содержится раздел следующего содержания: король должен помимо ратификации договора согласиться со всем, что содержится в документе, и написать об этом властям Генуи в своих королевских письмах, скрепленных его печатью, а именно: никогда ничего не предпринимать против того, что содержится в документе, и никогда не просить и не пытаться просить какой-либо отсрочки выплаты денег, о которых идет речь в договоре. Они передают губернатору герцога Милана в Генуе и Совету старейшин письма короля с его печатью от 22 марта 1424 г., написанных в Никосии, с ратификацией и согласием со всем, что содержится в названном документе. Акты с требованием соблюдать букву соглашений также были составлены в Генуе, во дворце коммуны, в покоях кардинала, в 1430 г., второго индикта по исчислению Генуи, в день Меркурия, 18 июля. Свидетели: племянник кардинала Антонио де Линьяго, нотарий и канцелярий Джованни Стелла и нотарий Джованни де Вернациа.

Благодаря древнейшим и настоящим документам, а также постоянной практике ведения дел становится очевидно, — говорят королю представители Генуэзской Республики, — при каких простых обстоятельствах в большинстве случаев возникали крупные разногласия, как не только разрушались частные дома, приходили в упадок обширнейшие территории, богатейшие королевства и могущественные империи, как растущие разногласия в этих государствах не только стискивали правду, но и как на самом деле уничтожались семена, прежде чем они давали побеги. Ведь поистине позволялось, чтобы распухали людские разногласия, распространялся и день за днем разливался их яд, ведь как надорванные сердца смертных не предвещают разумных советов и слов мира, так и эта растущая и все выше проникающая рана едва ли лечится железом и огнем. Кто же на самом деле при еще скрытой и едва родившейся болезни небольшое зло своевременно предотвращает нежным лекарством, пресекая (зло), взращивает мир между людьми, который связывает человеческий род, кто строит города, приумножает построенные, увеличивает население, а также совершает самые прекрасные деяния, тот получает самое лучшее из всех наследств. Хотя приходят такого рода размышления благодаря спокойному благоразумию. Но с тех пор как появилась проблема, а из-за нее ссоры и жалобы, между королем Иерусалима, Кипра и Армении Янусом, Республикой Генуей и Маоной из-за 150 тысяч золотых венецианских дукатов, относительно которых коммуна, Маона и вышеназванные участники выдвигают претензии к королю, генуэзцам был нанесен ущерб, а затем из-за его поведения против него возобновились военные действия. Армией тогда командовал маршал короля Франции, в то время правителя генуэзцев (Генуя находилась под властью короля Франции в 1396-1409 гг).

Джованни Бомбелло, прокуратор короля Кипра, согласно прокуре от 14 ноября 1423 г., Банк Св. Георгия и Новая Маона имели три договора о мире: 1) от 7 июля 1404 г., подписан в Никосии в королевском дворце между королем и Николаем де Марко; 2) от 8 декабря 1410 г., подписан в Фамагусте во дворце — резиденции тогдашнего капитана Генуи между рыцарем Томмазо Преностом и Томом де Занаром, доктором права, которые представляли короля, и Бартоломео Порком, тогда капитаном и подеста Фамагусты; 3) от 28 марта 1416 г., подписанным рыцарем Бартоломео Кампофрегозо. Стороны пришли к соглашениям, примирениям, клятвам, признаниям, обещаниям, оправданиям, ремиссиям, благодаря принятым договорам, теперь и тогда достигнутым. Джованни Бомбелло, уполномоченный королем, признал и признает перед официальными лицами Маоны и Банка св. Георгия, что король действительно должен им 150 тыс. золотых венецианских дукатов правильного веса из тех денег, которые предназначались в качестве компенсации за войну и ущерб, который Генуя и Маона от него по этой причине потерпели, о чем Бомбелло дает письменное свидетельство. Относительно этих денег Бомбелло заверяет, что король готов заплатить в Генуе в течение февраля 1425 г. две с половиной тысячи венецианских дукатов. Далее в феврале каждого последующего года король обещает платить по 2,5 тыс. дукатов. (В тексте назван каждый последующий год до 1429 г.) И таким образом король платит 9833,5 венецианских дукатов. В феврале 1430 г. еще 9833,5 дукатов, в феврале 1431 г. еще 9833,5 дукатов. Все это в счет погашения долга в 150 тыс. дукатов. Король обещает предоставлять названные суммы в феврале текущего года в Генуе. В течение трех лет Генуя требует в первую очередь выплаты 29500 дукатов. До полной выплаты 150 тыс. король остается должником Генуи. Должен дать обещание делать выплаты ежегодно в феврале. Губернатор герцога в Генуе и Совет старейшин ратифицировали все, содержащееся в данном документе, и освободили короля, его доверенных лиц и наследников от наказания и штрафов, которым он должен был подвергнуться со стороны официальных лиц Генуи или Фамагусты. Король в течение года должен ратифицировать все, содержащееся в представленном инструменте. Если он этого не делает, контракт считается недействительным. В случае невыполнения договора — штраф в 100 тыс. золотых дукатов. Последнее наказание согласовано между сторонами. Поэтому стороны поклялись, а именно Джованни, от имени короля, и прокураторы и протекторы со стороны Генуи, что они обязуются и закладывают во имя исполнения договора все свое имеющееся имущество. По этому поводу стороны обратились к нотариям Баттисту де Рока и Джакомо де Брацеллис, чтобы они изготовили публичный акт. Действие происходит в Генуе, в доме Элиана Центуриона, который находится недалеко от церкви св. Сирия Генуэзского, на первом этаже этого дома, у входа, в среду, в полдень, 3 января 1425 г., 2 индикта по летосчислению Генуи. В присутствии свидетелей. В случае если к февралю текущего года 2,5 тысячи не будут выплачены, договор считается аннулированным.

ASG. AS. 3027. Diversorum. F. 7. N. 321.

1433, 28 апреля

Договор о доставке зерна из Фамагусты в Геную.

Мы, Бартоломео Нигроно, капитан и подеста Фамагусты и генуэзской коммуны на Кипре, магистр Пьетро Вернациа и Григорий Палодио, массарии этого города, а также Паоло Уньяло, Августин Маринис и Димитрий Риппаролиа, все трое избранные вместе с вышеназванными, в качестве попечителей знатных Лукето Италиано и Пьетро Саламонице и их кораблей, находящихся в порту Фамагусты, а в ближайшее время должных отплыть в Геную, заботимся о благе корабля вышеназванного Пьетро Саламонице и отмечаем, как было решено нами и советом всех генуэзских купцов, находившихся тогда в Фамагусте, призванных и собранных как это принято, что корабль названного Лукето должен плыть в Геную вместе с кораблем упомянутого Пьетро. Мы желаем воспрепятствовать нанесению ущерба от этого Лукето, поскольку груз, который имеет этот Лукето, не соответствует фрахту, чтобы это путешествие могло пройти без издержек; мы, данной нам властью, постановили, что этот Лукето должен иметь за фрахт своего корабля отсюда до Генуи 9500 генуэзских лир. А именно: во-первых, за пшеницу, которая погружена или будет погружена на его корабль, названный Лукето должен получить за фрахт 17 генуэзских солидов за каждую генуэзскую мину; за ячмень нужно заплатить 13 генуэзских солидов также за каждую мину. Всякие другие товары, которые также грузит Лукето сверх названного, должен погрузить на свой корабль вышеназванный Пьетро и получить за товар столько же — 9500 генуэзских лир. Однако если Лукето получит за фрахт при погрузке товаров на свой корабль больше денег, чем 9500 лир, то эту сверхприбыль следует вернуть Лукето без всяких возражений.

ASG. AS. 3027. Diversorum. F. 7. N. 486. (см. также F. 8. N. 28)

(1433)

Жалоба на капитана Фамагусты от магистра Франческо Казали из Ордена св. Августина.

От магистра Франческо Казали из ордена отшельников св. Августина и главного викария этого ордена на острове Кипр представляется жалоба дожу Генуи и Совету старейшин о том, что Августин Скварчиафико, прежде капитан Фамагусты, безрассудным и дерзким решением предъявил обвинение этому магистра Франческо, Бог знает из-за какой зависти. А именно, что этот Франческо будто бы коварно похитил бумаги некоего брата Томмазо Бабория из того же ордена, чтобы лишить его должности приора церкви св. Августина в Фамагусте, принадлежащей этому же ордену. Капитан Фамагусты присудил магистра Франческо к уплате массариям Фамагусты 300 венецианских золотых дукатов и приказал заключить его в самые строгие карцеры и заковать в железные кандалы, оставив его без воздуха и пропитания, так что он там почти был доведен до смерти. И чтобы он там не умер, честные люди и купцы заплатили коммуне Фамагусты и массариям за названного магистра Франческо указанную сумму денег, которые были использованы на пользу города Фамагусты, как сказано в названной массарии. Франческо Казали обращается к дожу Генуи, чтобы тот помог ему восстановить его честное имя, а также требует, чтобы наследники покойного Августина Скварчафико или коммуна Фамагусты возвратили ему названную сумму денег. Поскольку все вышесказанное произошло из-за упрямства, являлось правдой, то капитан Фамагусты Августин Скварчафико не должен был предъявлять обвинения клирику, приговаривать его к штрафу и наказывать. Франческо Казали просит свершить для него правосудие в связи с ущербом и расходами, которые он понес в ходе этого дела.

1433 г. 20 ноября

Ответ дожа Генуи и Совета старейшин, состоит в том, что четыре синдика, недавно избранные для исполнения своих обязанностей, для исправления ошибок и для контроля за официалами восточных областей, должны решить проблему, о которой идет речь в жалобе Франческо Казали.

ASG. AS. 3028. DIVERSORUM. F. 8. N. 28. (см. также: ASG. AS. 3027. N. 486)

(1434)

Жалоба на капитана Фамагусты от магистра ордена св. Августина Франческо Казали.

Дожу Генуи и Совету старейшин смиренно излагает жалобу магистр Франческо Казали из ордена отшельников св. Августина и главный викарий названного ордена на острове Кипр. Он жалуется, что был без всяких объяснений обвинен Августином Скварчиафико, который прежде был капитаном Фамагусты, приговорен к уплате 300 венецианских дукатов и заключен в тюрьму из-за того, как говорилось, что он похитил бумаги у брата Томмазо из того же ордена. Эти деньги кто-то за него заплатил коммуне Фамагусты или ее массариям. Это обвинение, с точки зрения Франческо Казали, является несправедливым, неправильным и незаконным. Он также говорит, что коммуна Фамагусты, совершая это действие, обогащалась нечестивым образом. Поэтому магистр Франческо требовал, чтобы 300 дукатов были ему возвращены коммуной Фамагусты, а также он требовал возмещения ущерба от наследников названного Августина Скварчиафико. Но синдик коммуны приводит свои возражения, потому что официалы, назначенные дожем, не являются компетентными судьями, поскольку не была назначена комиссия согласно правилу, помещенному под рубрикой «Если кто-либо вступит в судебный спор с коммуной». По этой причине он смиренно просит дожа утвердить названную комиссию, соблюдать названное правило, а также поручить названным официалам как можно скорее рассмотреть это дело. Также подчеркивается, что магистр Франческо Казали не может нести расходы, неспособен спорить и должен обходить стороной площади и дворцы. Но он может воздать в церкви молитвы Господу на благо дожа. Аминь.

1434 г., 11 февраля

Ответ дожа и именитого Совета старейшин, собравшихся в достаточном и законном числе, таков, что синдики, назначенные для исправления ошибок официалов восточных областей, выслушав названную жалобу, рассмотрев ее и обсудив, пусть совершат правосудие для названного магистра Франческо против наследников и имущества покойного Августина Скварчиафико, если они признают этого Августина виновным как в отношении суммы в 300 дукатов, так и в расходах, которые понес названный магистр Франческо из-за обвинения или вымогательства, о чем упомянуто выше, но против коммуны Фамагусты он выступить не может. Записал Паоло Майверио.

AS. ASG. 3029. Diversorum. F. 9. N. 290.

1438 г., 16 августа

Предписание дожа Генуи Томмазо Кампофрегозо генуэзским должностным лицам о получении долгов от короля Кипра.

Томмазо Кампозрегозо заявляет, что на основании самой полной информации, которой он располагает относительно финансовых дел генуэзцев на Кипре, покойный король Кипра Янус предоставил генуэзцам феод в 2 тысячи безантов в год, из которых, однако, не делалось никакой оплаты около восемнадцати лет, поэтому по прошествии приблизительно восемнадцати лет эта сумма достигла 36 тысяч безантов. Записи об этих делах находятся у Андреа Чибо и Григория Кампофрегозо. В связи с этим он поручает Паоло Вивальди, префекту Кипра, чтобы он встретился на Кипре с названными Андреа и Григорием, провел переговоры и изучил все бумаги, касающиеся указанного дела, а затем, когда это дело станет очевидным для Вивальди, ему надлежит подойти по этому поводу к его королевскому величеству. И в первую очередь должно подготовить от имени дожа материал вместе с почтеннейшим кардиналом, славным господином Бандино, и другими собственниками сатисфакции за этот феод за все прошедшее время. Пусть его величество также распорядится в будущем выделить генуэзцам ежегодную плату в какой-нибудь казалии, которую, согласно желанию дожа, нужно передать в качестве феода Бартоломее, жене покойного Авраама Германи. Томмазо Кампофрегозо предписывает Паоло Вивальди добавить к своим расходам расходы на нотариев. Также он приказывает позаботиться о сатисфакции за прошлое время и ассигновании в будущем. Дож отмечает, что уже сказал, что все, относящееся к этому делу, Вивальди найдет у высокочтимых Андреа и Григория, однако и ему придется приложить большое старание в этом деле. Дож также предписывает знатному мужу Бенедетто Палавичино, чтобы он помогал Вивальди и Совету коммуны в разрешении тяжбы и устройстве дел генуэзцев наилучшим образом. Кроме того, Томмазо Кампофрегозо сообщает, что исполнения условий договоров, касающихся названных дел, от короля Кипра требует Пьетро де Францис.

ASG. AS. 3029. Diversorum. N. 311. (introclusus n. 178)

март-сентябрь 1437 г.

Жалоба гражданина Генуи Бенедетто Маруффо на капитана Фамагусты Августина Сквачафико.

Доктор права Андреас де Бенигасио, назначенный оффицией Провизионис Романии, представляет генуэзскому дожу и Совету старейшин жалобу Бенедикта Маруффо, гражданина Генуи на Монтано де Мари. В супплике Бенедикт Маруффо утверждает, что при жизни покойного Августина Скварчафико, прежнего капитана Фамагусты, он был его кредитором на различные суммы денег, от выплат которых по причине своей смерти Августин уклонился, о чем есть обвинительное донесение в Фамагусте. Капитан Фамагусты оставил из этого кредита 400 дукатов, которые Бенедикт, тогда находясь в Фамагусте, благопристойно потребовал от душеприказчиков усопшего Августина. Когда нужно было производить выплаты после смерти Августина, по инициативе Монтано де Мари, одного из попечителей покойного, был сформирован полномочный совет (магистрат). В названный совет были избраны: Альберто Катанео, Пьетро де Нигро и Антонио Скварчафико, а затем на место Пьетро де Нигро был переизбран Гвирардо Леардо. В их числе избранных названный Бенедикт никогда не был. Этими людьми было заявлено, что Бенедикт должен оставить в Фамагусте из названных выше денег 5 солидов за каждую либру. Согласно закону Генуи, этот платеж не может быть востребован никоим образом, что было ясно и очевидно Бенедикту. Бенедикт же предъявил магистрату главу закона, по которой он имел право наблюдать за ходом дела, в том случае, однако, если он не создавал препятствий. Члены совета фактически выступили против Бенедикта с обвинением. Он же требует и жалуется с такой невероятной настойчивостью, что дож и Совет Старейшин, являясь источником правосудия всей Генуэзской Республики, должны рассудить это дело.

11 марта 1437 г. Дож Генуи, Совет старейшин и Оффиция Провизионис Романии, выслушав Монтано де Мари, Альберто Катанео и Антонио Скварчафико, постановили, чтобы доктор права Андреас де Бенигасио все тщательно изучил и доложил, вышел ли магистрат за рамки своих полномочий в деле против Бенедикта или нет. 17 сентября 1437 г. доктор права Андреас де Бенигасио представляет доклад, что все кредиторы как в Генуе, так и за ее пределами получили из имущества названного Августина определенные суммы денег, о чем имеется нотариальный акт, сделанный Джакомо Бонвини. Он также внимательно наблюдал за исполнением полномочий магистрата, занимающегося выплатами из имущества Августина и за делом Бенедикта Маруффо. Магистрат не превысил своих полномочий.

AS. ASG. 3029. Diversorum. F. 9. N. 389

21 ноября 1437 г.

Жалоба от епископа Фамагусты.

Оффиция восьми Провизионис Романии, получив от дожа Генуи Томмазо Кампофрегозо и Совета старейшин 21 мая 1436 г. предписание, выслушав Монтано де Мари и всех, кто выступает от имени покойного Августина Скварчафико, прежнего капитана Фамагусты, рассматривает петиции, жалобы и требования епископа Фамагусты Николая против Августина Скварчафико. Епископ требует сумму взысканного с него штрафа. Подробно изучив жалобы епископа и содержание предписания, подписанного рукой канцелярия Матвея де Баргалио, оффиция передает дожу и Совету старейшин суть спора: 1) покойный Августин Скварчиафико, в прошлом капитан Фамагусты, выступил против епископа и некоторых клириков с обвинением, о чем упоминается в письмах, написанных Августином рукой Николая де Камулио, канцелярия, 2 мая 1430 г. Эти письма переданы через Монтано де Мари. Епископ обвинялся в двух преступлениях: во-первых, в том, что он постыдным образом наживался; во-вторых, что он освободил из тюрьмы Антония Мансура в Фамагусте, который содержался тогда под залог порядочности и под надзором названного епископа, как клирик первой тонзуры. Оффиция провизионис Романии приходит к выводу, что неправомерно обвинять епископа в неправедной наживе и что Августин Скварчафико не имел права обвинять епископа и штрафовать его на 1000 золотых дукатов.

ASG. AS. Diversorum. 3022. F. 2. N. 164

1424, 4 februarii

Parte Damiani de Viali.

Magnifico domino locumtenenti illustris domini ducalis Januensium gubernatoris, necnon eius venerabili antianorum consilio humiliter supplicatur pro parte Damiani de Viali civis Janue, quod idem supplicans, ut moris est, queritantium gubernum suum emita (Так в тексте) [ ] (В тексте лакуна) officium castellanie Famaguste pro anno uno pro precio libramm centum quinquaginta januenorum soluto per eum decretum, ad quod officium accessit illudque diligenter et bona fide exercuit et gubernavit mensibus undecim et circa. Dictus mensis duodecim intra quod ad dictum locum accessit Dominicus Porcus, secumque litteras detulit domino Thome de Campofregoso contra fas commissas et continentes, quatenus visis presentibus consignaretur officium dicte castellanie seu dictum castrum, dicto Dominico remonereturque dictus Damianus nullo dolo seu culpa ipsius precedente et sic in effectu fecit et antequam sibi satisfieret de eo, quod a massariis Famaguste seu a comuni pro decretum officio habere debebat. Qui tunc creditor erat, occasione jam dicta, de bisantiis mille quingentis monete illius vel circha. Idem supplicans recursum habuit ad massarios dicti loci, ipsisque narravit casum suum, videlicet emptionem officii et remocionem ante tempus, ac ab eis requisivit satisfationem dictorum bisantiorum mille quingentorum et solutionem pro toto anno. Attentis, premissis pro quibus antequam effectum prosequi seu obtinere posset, stetit et non cum modico ipsius dispendio in dictis partibus mensibus septem et ultra, et tandem dicti massarii mature super his considerantes solutionem fecerunt dicto supplicanti de toto dicto tempore et de eo de quo restabat creditor pro eius salario. Contigit autem interea, quod dum dictus Damianus esset Janue, Johannes de Candiasta, notarius, scriba massariorum Famaguste, scripsit dicto domino Thome de Campofregoso, quemadmodum dictus Damianus solutionem integram habuerit a dicto officio pro integro duodecimo mense ultra debitum et cetera. Qui dominus Thomas tunc dux commissit seu commiti mandavit magistris rationalibus, ut dictam pecuniam dicti mensis exigerent a dicto Damiano, deinde audito dicto Damiano contrarium commissit, videlicet quod non molestaretur ulterius pro predictis et cetera prout lacius patet apodisia manu Mathei de Bargalio, tunc cancellarii. Et cum sit, quod dictus Damianus denuo pro pecunia indebite molesteretur seu timeat melestari, supplicat, quatenus actenta injuria facta de dicto officio et emptione de dicto officio facta a [ c]onsiderato tempore, quod consupsit in [recu] perando id, quod restabat, ut jam dictum est, ad habuendum et considerate, quod unusquisque ad officium ellectus merito debeat, illid tempus electionis exercere nisi subiaceat culpa aut (aut — написано сверху) dolus, que non fuerunt in eo dignemini et velit deliberare dictam solutionem potuisse eidem fieri et factam tenere et quod pro ea pecunia ulterius molestari non possit prout conveniens est.

Jesus, MCCCCXXIIII, die НИ Februarii.

Responsio spectabilis domini locumtenenti illustris domoni ducalis, gubernatoris Januensium et venerabili consilii dominorum antianorum in legitime numero congregati est, quod magistri rationales comunis audito ipso supplicante et eius iuribus ex una parte, et audiro sindico comunis Iohanne de Candeasco super ius nominate exaltra, ministrent ipsi supplicanti favorabilem justiciam.

ASG. AS. Diversorum. 3022. F. 2. N. 165

1423-1424

In nomine domini Amen. Spectabilis et egregius vir dominus Johannes Bombellus de Crema miles et doctor, orator et procurator serenissimi et excellentisimi principis domini Jani dei gratia Jerusalem, Cipri et Armenie regis, ut de eius procuratoris et oratoris bailia constat publico instrumento cum regio sigillo pendente in pixide lignea ipso instrumento allegata cum uniculo albo et celesti cuius instrumenti tenor hic est.

In Christi nomine, Amen. Noverint universi et singuli presentes pariter et futuri et huius instrumenti noticiam habituri, quod nos Janis dei gratia Jerusalem, Cipri et Armenie rex de fide, prudentia, probitate te legalitate inscripti ambassiatoris seu oratoris nostri, quem ad illustrissimum dominum Philippum Mariam Anglum, mediolani ducem et cetera papie Anglerie, quem comitemus ac Janue dominum consanguineum nostrum excellentissimum et ad magnificum et potentem dominum ducalem Januensium gubernatorem et eius venerandum antianorum consilium ac officium sancti Georgii pro nostris legationibus et arduis nostris et regni nostri negociis destinamus, videlicet spectabilis militis, legumque doctoris domini Johannis Bombelli de Crema, fidelis ac dilecti consiliarii nostri, plenarie confidentes ipsum ambassiatorem nostrum presentem et acceptantem fecimus, constituimus et ordinavimus immo facimus, constituimus et ordinamus omnimodo iure et forma, quibus melius possumus, nostrum verum et legitimum procurationem, actorem, factorem, negociorem, gestorem et quiquid de iure melius esse potuit ad omnia et singula negocia et servitia nostra tam in curia prefati illustrissimi principis et domini mediolani ducis et cetera et coram eo ac prefati magnifici Janue gubernatoris et officialium spectabilium antedictorum dicte comunis Janue, quod in qualibet alia curia et locis quibuscumque gerenda, tractanda, procuranda, administranda et expedienda et qualiter ad omnes et in omnibus vestris et regni vestri causis, litibus et controversiis tam civilibus quam criminalibus seu nuptis quas habemus vel habere speramus, tam in agendo quam defendendo cum quibus suis mundi personis communitatibus vel presidentibus earum et officialibus quibuscumque et quarumcumque civitatum et quibus suis officiis presideant vel deputati sunt et coram quocumque domino principe vel judice, tam seculari quam ecclesiastico ordinario delegato, vel subdelegato, vel de partium voluntate assumptis vel assumpto et super quibuscumque negiciis tam civilibus quam criminalibus vel mixtis et ad libellos, offerendos et recipiendos, lites contestandas exceptiones proponendas terminos et dilationes, petendas et reci piendas testes et infrascripta prudenda et reprobanda iudices, eligendos et recusandos, consudentes et suspectos, dandos summas audiendas, appelandas, commitendas et prosequendas et ad omnia et singula facienda, que merita causarum exigunt et requirunt et que nosmet si presentes essemus facere valeremus, concedentes insuper eidem procuratori vostro plenum, liberum et generate mandatum cum plena, libera et generali administrationem. Item ad petendum omne et quicquid nobis et regno vostro ex quacumque causa ab aliqua personi, collegii et communitate vel officialibus debetur et patiscendum, componendum, transigendum, et compromittendum, et laudendum, et arbitrum audiendum, et prosequendum, et generaliter ad omnia nostra negocia et regni nostri tractanda et gerenda, et ad omnia et singula facienda in predictis et curia predicta, quod dicto procuratori nostro utilia videbuntur et que per quemlibet legitimum procuratorem et nuncium fieri possunt. Dantes et concedentes eidem procuratoi nostro plenam et liberam potestatem et mandatum predicta omnia et singula faciendi et super predicto et quolibet predictorum, quotiens expedierit et voluerit procuratoremunum vel plures constituendi promittentes in fide regia nos firma rata et conrata habituros quoscumque dictus dominus Johannes, procurator noster, aut alius vel alii ab eo constituendi circa predicta vel alii predicti predictorum dixierint facienda et nullo unoque tempore per nos seu videlicet alium se[]os directe vel indirecte predictorum factorum seu fiendis per dictum nostrum procuratorem contra facere vel venire sub ypotheca et obligatione omnium nostrorum bonorum et regni nostri presentium et futurorum. In quorum testimonium et ad maioris roboris firmitatem, presens publicum instrumentum fieri fecimus autenticatum per Domenicum Trivisanum, notarium, publicum secretariumque nostrum, nostrique sigilli appensionem muniri. Actum et publicatum fuit hoc presens instrumentum in Nicosie regni Cipri, in novo regali palatio, in camera cubiculari serenissimi regis antedicti, de anno presenti, milesimo quadringentesimo vigesimo tercio, die XIIII, mensis novembris, indictione prima secundum cursum Cipri, presentibus testibus inscriptis scilicet illustri principe domino Enrico de Lusignano, Galilee principe, spectabili et strenuo milite, domino Ugone Soldano quondam spectabili et magnifici militis domini Leodegarii serenissimi regis consiliario, nobilibus viris dominis Jacobo Salach, uno ex magistris intratarum camere regie, et Johanne de Acri, camerario dicti serenissimi regis, testibus ad predicta vocata et rogata. Ego Domenicus Trivisanus quondam ser Antonii civis venetiarum, publicus imperiali autoritate notarius et iudex ordinarius, nec non serenissimi regis predicti secretarius omnibus et singulis predictorum, presens sui ac de ipsis rogatus per serenissimum regem antedictum in quorum testimonium et robur, predicta omnia et singula propria manu scripsi ac me subscripsi, signumque mei tabelliona[]s apposui in testimonum premissorum.

Constitutus itaque in presentia spectabili viris doctoris domini Antonii de Oldoinis, locumtenentis, illustris et magnifici domini comitis Castrinoni, ducalis, gubernatoris Januensium et venerandi consilii dominorum antianorum in sufficienti et legitomo numero congregati in quorum presentes, fuerunt inscriptis, videlicet: Lucas Jambonus, prior; dominus Bartholomeus de Bosco, legumdoctor; Jacobus de Auria; Isnardus de Goarco; Julianus Marocellus; Petrus Centuris, Siretas Rubeus, faber; Manuel Ususmaris, Nicolaus de Oberto, notarius; Petrus Grassus de Vulto et Otavianus de Vivaldis, abscnte tantummodo Nicolao de Grimaldis reliquo duodecimo antiano, presentibus etiam nobilibus et egregiis domino Barnaba de Goano, legumdoctore, Antonio Marruffo et Lodisio de Marinis, tribus ex quatuor auditoribus, eidem spectabili domino regio oratori et procuratori deputato, absente tantum venerando officio sancti Georgii, quodvis inferius nominari videatur.

Idem spectabilis dominus Johannes, orator et procurator regius in scriptas requisitiones suas, iam aliquot lapsis diebus per eum factas et recitatas, oretenus nunc autem conscriptas et inscriptas redactas et ordinatas per eum, dedit et assignavit mihi notario publico comunis Janue, cancellario inseripto, de quibus illis ipsis («ipsis» — написано сверху) tunc etiam per me lectis in presentia ipsorum spectabilis domini locumtenenti et venerandi dominorum antianorum consilii et supra dictorum trium ex quatuor auditoribus audientum et intelligentum, rogavit confici debere per me publicum instrumentum. Quarum quidem requisitionum tunc, ut dictum est, lectarum et recitatarum, tenor formaliter nichil in eis addito, diminuto vel mutato talis est.

Coram vobis magnifico spectabilibus circumspectibusque viris dominis Antonio de Oldoinis, iuris utriusque doctoris et degnissimo locumtenente illustris magnifici domini Francisci de Vicecomitibus, Castri Novi comitis ac Januensium ducalis gubernatoris, venerandissimis antianis et honorabilibus prominentibus, officio sancti Georgii, inclite civitatis et comunitatis Janue se presentat Johannes Bombellus, miles et legumdoctor, legatus et procurator et procurators nomine serenissimi Jerusalem, Cipri et Armenie regis Jani prout de ipsius legationum manifesto et bailia constat letteris regiis coram magnifitia et spectabilitatibus viris presentatis et instrumento uno publico quodquidem coram vobis idem Johannes dicto regio nomine exhibet et producit, ut de ipso copiam sic portuerit habere valeat, et de quo instmmento rogatus fuit Domenicus Trivisanus, notarius publicus et prefati serenissimi regis secretarius. Regio nomine antedicto idem Johannes exponens, quod de mensi Januarii et die martis XVIII dicti mensis idem Johannes dicto regio nomine coram magnifitia et spectabilitatibus viris se presentavit ac exposuit sicut sacratissimus rex antedictus attento, quod illustris antedictus dominus ducalis Januensium gubernator et magnifici domini antiani et presidentes antedicto officio sancti Georgii ad ipsius regiam presentiam transmiserant spectabilem virum dominum Jofredum Grillum ad requirendum a prefata regia maiestate una parte ducatos centum quinquaginta milia occasione cuiusdam asserte Mahone Nove, de qua peccunie quantitate idem spectabilis dominus Jofredus asserebat regiam maiestatem inclito comune Janue fore obligatam vigore trium instrumentorum publicorum sive alterius eorum, et in alia parte idem dominus Jofredus a regia maiestate requisivit quatenus ipsi in scripto et autentice dari facere velet copiam omnium solutionum factarum per regiam maiestatem seu ipsius officiales super debito et occasione debito Mahone Veteris Ciprici, quam quidem copiam idem dominus Jofredus habuit a scribis et officialibus secrete regie subscriptam manui unius exnoticiis dicte secrete regie. Super facto autem requisitionis dictorum centum quinquaginta milium facte, ut prefertur per predictum spectabilem dominum Jofredum occasione antedicte asserte Mahone Nove, regia maiestas inscriptum et per publicum instrumentum responsum dari fecit dicto spectabili domino Jofredo, cuius responsionis copiam idem dominus Jofredus habuit et non ambigit idem Johannes dicto regio nomine dictum dominus Jofredum scripturam dicte responsionis coram magnifitia et spectabilibus viris presentasse. Verum quod predictorum occasione et inscriptorum prefata regia maiestas predictum Johannem transmisit ad dominationes viras sicut et pridie idem Johannes dicto regio nomine auritis dominationibus requisivit, quod scilicet in casu quo pretenderetur regiam maiestatem obligatam fore in aliquo prefato inclito comuni Janue occasione predicte asserte Mahone Nove. Cum idem Serenissimus rex et per comunis idem Johannes dicto regio nomine quorum credant et attentis maxime consiliis excellentissimorum doctorum que consilia edem Johannes tradidit spectabilibus eius autitoribus, petebat et requirebat; idem Johannes dicto regio nomine et sic iterum et de novo in his scriptis petit et requirit, quantum cum idem serenissimus rex semper disponat pacifice et amorifice universe cum hac inclita et illustri comunitate, ex qua orignem traxit, cum in ista civitates Janue idem serenissimus rex natus sit, ex quo etiam non ambigit magnificentias vestras ipsum prosequi amore intrinseco et singulari. Iustum quod non sit nec consonum rationi, quod super dicta differentia dicte asserte Mahone Nove stetur iuditio, nec determinationi ipsius serenissimi regis et per consequens nec iuditio vel determinationi vestrum magnificorum civium cum in causa propria nemo possit vel debeat esse iudex dignemini et velitis quatenus dicta differentia decidenda et determinanda commitatur alicui vel aliquibus ambabus partibus non suspectis et eligendis de numero consideratium utriusque partis.

Secundum et secundo dictus Johannes dicto regio nomine pridie coram vobis exposuit sicut per Theramum Embriacum civem Janue et in Famagusta commorantem nominibus quibus egit facta fuit quedam protestacio serenissimo regi Cipri antedicto occasionibus in dicta tali quali protestacione descripta et que dicta protestacio seu protestaciones de iure et secundum formam conventionum et privilegiorum vigentium inter regiam maiestatem et inclitum comune Janue fuerunt nulle et invalide rationibus et causis maxime allegatis in responsione facta dicto Theramo seu eius protestacioni vel protestacionibus per regios procuratores in Nicosia; quam quamdem protestacionem et responsionem idem Johannes dicto regio nomine coram magnificentia et spectabilitatibus viris producit scriptas et subscriptas manu Cosme de Clavaro notarii publici et civis Janue, et sic iterum et de novo dictus Johannes regio nomine antedicto dicit et exponit. Et si forte per vos magnificos dominos diceretur dictas protestaciones valuisse et valere et regiam maiestatem in aliquo obligare idem Johannes eo tunc regio prefato nomine cum debita reverentia contrarium dicit, videlicet protestaciones antedictas nullo modo de iure valuisse nec valere; et si super hoc dubitetur petit hunc etiam articulum committi debere in forma, de qua in primo articulo superius tactum est. Verum quia in protestacionibus dicti Therami dicebatur de quemadmodam navi venetorum aliqua bancalia serenissimi regis exonerata fuisse in loco episcopie domini Johannis Cornarii magnificentie et spectabilitatibus vestris, pridie per dictum Johannem dicebatur et ad huc dicitur, quod si sic fuisset quod dicta bancalia fuisset exonerata, ut supra, quod tamen dictus Johannes predicto regio nomine non credit nichilominus de iure et ex forma consiliorum spectabilissiorum doctorum dominorum Raffaeli de Cumis vel Furgolii Prodocomi comitis et Bartholomei Sabbarelle, omnes res serenissimi regis exonerari possent in alio loco quam Famagustam ex iuribus per ipsos consultores allegatis, que quidem consilia omnia antedicta idem Johannes tradidit in manibus spectabilium dominorum antianorum eius. Dicens eo tunc idem Johannes et ad huc exponens quod licet de iure, dictus serenissimus rex de quibuscumque rebus suis portum facere posset in quacumque parte regni ac tamen cum semper disponat in intrinseca dilectione et caritate ipse et heredes sui visione et mori cum hac illustri communitate contentatur super predictis, et sic eius procurator dicto nomine silentium imponere dummodo de bona voluntate vestrorum dominorum de rebus, qui pro usu[s] (usus — s на конце зачеркнуто) dicti serenissimi regis Ciprum portantur et qui sunt dum portantur ipsius serenissimi regis illud facere possit et commercia non solvere. Et hic si placebit magnificentiis vestris potest unus res declarari, videlicet verbi gratia si portantur panni, quos emi fecerit ab extra pro usu persone sue uxoris vel filiorum, cortine vel thapeti pro usu palacii sui et sic de similibus; predicta tamen particularia etiam non petit dictus Johannes dicto nomine nisi in quantum de iure idem serenissimus rex omnes res suas seu de omnibus rebus suis arbitrium de iure ac potestatem exonerandi ut supra habeat vel haberet prout ipsum habere predictos dominos consultores dicitur; nam non est intentionis regie contra conventiones aliquod postulare, cum potius intendat de suo huic inclite civitati prebere, quam ab ipsa aliquod indebitum requirere vel iniustum. Cum quanta potuit reverentia requirens idem Johannes dicto regio nomine, quanta dignemini responsiones, quas facietis presentibus requisitionibus inscriptis et per publicam facere scripturam. Ultima dicti Johannis petitio fuit pro parte incliti et illustris Magni Magistri civitatis Rodi et cetera. Rogatus idem Johannes dicto regio nomine vos Iacobum de Bracellis notarium publicum ac illustris civitatis Janue cancellarium, quantum de predictis rcquisitionibus et expositionibus et omnibus et singulis supradictis conficere publicum instrumentum velit et copiam in publicam formam ipsi Johanni dicto regio nomine dare.

Qui magnificus dominus locumtenes et venerandum consilium dominorum antianorum ac dicti tres egregii auditores nomine et vice comunis Janue ac dicte Mahone Nove habita super suprascriptis requisitionibus dicti spectabilis domini regii oratoris et procuratoris cum consiliis civitatis et multis aliis prestantissimis civibus deliberationibus matura unanimiter et concorditer responderunt primum ad requisitionem primam, quod ipsi et tota hec magnifica comunitas Janue vehementer et plurimum admirantur de ipso serenissimo domino rege quo sua semper reverentia salva habuit, pessimum consilium et pessimam deliberationem in contrafaciendo, non attendendo nec observando dicte comunitati Janue et dicte Mahone Nove, illa qua totiens sub fide et verbo regiis oretena et per tot publica et autentica instrumenta promisit, quevis dicta magnifica comunitas contrafactiones factas in obsidendo civitatem Famaguste, muros labefactando et Januensibus hostili morti bellum inferendo, totiens caritative remiserit quorum instrumentorum pacis primum extat scriptum manu Nicolai de Sigestro notarii, in quo idem dominus rex promisit et solenniter se obligavit dicte Mahone Nove solvere annuatum ducatos quindecim milia ex summa ducatorum centum quinquaginta milium quos convenit et promisit dicte Mahone Nove solvere. Et per aliud instrumentum pactorum scriptum manu Raffaeli Boconi, notarii, in quo idem dominus rex clare et aperte promisit procuratoribus dicte Mahone solvere annuatim eidem ducatos quinque milia usque ad completum solutionem dictorum ducatorum centum quinquaginta milium ubi prius annuatim debebat solvere ducatos quindecim milia, ita qua ex caritate humanitate et benignitate dicte comunitatis et participium dicte Mahone fuit eidem domino regi prorogatum tempus solutionis dictorum ducatorum centum quinquaginta milium ad triplum primi temporis promisso prius sepius per dictum dominum regem oretenum et in scriptis procuratoribus dicte Mahone sub fide et verbo regis quod ipse dominus rexfirmiter et indubitabiter attenderet et effectualer observaret promissa sub quibus fide et verbo regiis fuit eidem domino regi data et concessa dilatio tanti temporis cum tantis caritate atique benignitate que eidem aliis procui dubio concessa non fuisset. Et per alium instrumentum pactorum scriptum manu [...] (Дефект текста. Стерта строка) per quod procurator dicte Mahone trasgressus est commissiones participium dicte Mahone et fuit duplicatum tempus solutionis dictorum ducatorum centum quinquaginta milium, cum in dicto instrumento et etiam oretenus idem dominus rex sepius promiserit sub fide et verbo regiis solvere annuatim dicte Mahone ducatos duo milia quingentos usque ad integram solutionem ducatorum centum quinquaginta milium. Et quodam modo idem serenissimus dominus rex non attentis tot et tantis curialitatibus eidem factis, ut supra, per dictas comunitatem et Mahonam, nec attentis sua reverentia, semper salva honestate, fide et tot promissionibus regiis agat trahere dictas comunitatem et Mahonam per iurgia de rebus clarissimis sub pretextu consiliorum, que ut notorium est mundo in una quaque causa et pro qualibet parte habentur de facile quem alegationes sunt et que consilia quomodo non sunt fundata super veritate et realitate facti nec iuris non possunt bene concludere. Ad secundam vero et terciam requisitiones pariter responderunt antedicti domini locumtenens et consilium ac auditores, quod ad huc vehementer et plurimum admirantur de dicto serenissimo domino rege, qui per huius modi exquositas vias agat infringere pacem inter serenissime memoric dominum gerem Jacobum genitorem suum et istam magnificam comunitatem, de qua apparet publico instrumento scripto manu Antonii de Credentia notarii. Que pax fuit multociens per plura instrumenta postea tam tempor dicti domini genitoris regii quam ipsius domini regis approbata, ratificata et confirmata, cum per seriem dicti instrumentii manifestissime liqueat et cum per comunem usum et consuetudinem observatum et observatam post dictam pacem annis quinquaginta et ultra deo et mundo et apud omnes gentes et nationes et presertim eas quam dictam insulam Cipri frequentaverit notorium factum sit adeo tergiversationem cellari non potuit, quod per tenorem dicte pactis antique nec ubi potuit fieri portus in insula Cipri nisi in Famagusta preter quod in quodam exceptuato casu, prout in instrumento dicte pactis latius continetur. Et quod de omnibus et singulis rebus et mercibus cuiuscumque mundi persone debent solvi dritus et gabelle in Famagusta, propter que non congruit honestati nec honori comunis Janue de viribus indubitatis et notoriis per quinquaginta annos et ultra continuo observato modo cum maximus suis verecundia et pudore subire iudicium, nec convenit honestati et honori comunis Janue per talis indebitas et indecentes vias requisiti gratiose aliquod dicto domino regi concedere. Quiare antedicti domini locumtenens, consilium et auditores pro suis debito et honore et quia tam qui diligentes dictum serenissimum dominum regem dolent, quod ita se habeat apud ipsos et dictas comunitatem et Mahonam dixerunt dicto spectabili domino Iohanni militi et legumdoctori, oratori et procuratori regio, quod idem dominus rex honestius et utilius pro se et regno suo ac consultuis faceret et fecisset, si dictas paces observasset et observaret et si illa ad qua sicut bene novit tenetur tam quondam verus debitor solvisset, et si malis consiliis et adulationibus, qui sepe regna precipitant non crederet sive aliquando cogitaret et mente revolverit quanta discrimina antecessoribus suis et regno illi advenerunt propter indebitum et inhumanum tractamentum factum de Januensibus in Cipro. Et propter convenire promissis comuni Janue et etiam si cogitaret quanta mala propter similia solent et possent in posterum obvenire. Et nichilominus antedicti domini locumtenens et consilium ac auditores volentes consulare honori fame et utilitati dicte comunitatis ac dicte Mahone Nove et participum eius omni modo via iure et forma, quibus melius et validius potuerunt et possunt ad perpetuam rei memoriam et pro sua excusatione perpetua coram deo et mundo propter omnia contra possent in posterum occurrere protestati fuerunt et protestantur contra dictum dominum Johannem dictis procuratoris et oratoris nominibus presentem et intelligentem et per eum contra dictum serenissimum dominum regem eius, quod regnum et subditos de inobservantia dicte pactis veteris et dicte pactis nove et aliorum promissorum in dictis instrumentis et ipsorum quolibet ac de omnibus et singulis penis contends in dictis instrumentis et ipsorum quolibet ac de omnibus et singulis dannis, interesse et expensis dictarum comunitatis et Mahone passis et factis ac paciendis et fiendis, de et pro quibus dictum comune Janua confisum in auxilio omnipotentis dei et iusticia cause sue atque in ope illustrissimi principis domini ducis Mediolani coram domini, qui non patietur suos subditos contra iusticiam opprimi nec calcari consulet prout et qualiter honori et indemnitati suis et suorum civitum arbitrabitur convenire. Qui magnificus dominus locumtenens, venerandum consilium ac egregii domini auditores dixerunt se hanc dare responsionem dicto domino Johanni oratori ac procuratori regio pro determinata et finali conclusione int[er] omnia consilia huius civitatis ac plurimos prestantissimos cives propter ea convocatos facta super omnibus requisitis dicti domini oratoris et procuratoris regii ac rogaverunt me notorium et cancellarium infrascriptum ut de premissis omnibus conficiam publicum instrumentum, quodque suprascriptas responsiones scribam sub requisitionibus dicti domini regii procuratoris et oratoris et quod requisitiones eius sine his responsionibus sibi non tradam, ut rorum gestarum series possit ubilibet apparere.

Acta sunt hec omnia Janue in camera consilii que est atergo magne aule palatii comunis Janue, anno dominice nativitatis MCCCCXXIIII, die Veneris IIII Febrarii, indictionis prima secumdum cursum Janue, presentibus testibus ad hec vocatis et rogatis Antonio de Credentia, Johanne Stella et Nicolao de Camulio, notariis et comunis Janue cancellariis ac Desernio de Pastino, notorio. Id est hora sere decima septima.

ASG. AS. Diversorum. 3022. F. 2. N. 212

Johannes de Andrea

Vobis illustri et magnifico domino ducali Januensium gubernatiri et cetera et vostro venerando consilio dominorum antianorum humiliter exponit Johannes de Andrea civis Janue, quod cum verum sit, quod anno Domini MCCCCXXII die [ ] (В тексте пропуск. В документе AS. ASG. 3022. N. 286 названа полная дата 1422 г., 17 июля) dictus Johannes fuerit ellectus capitaneus et massarius Famaaguste pro annis tribus cum sociis suis, videlicet Paolo de Auria et Gaspare de Goarco, videlicet pro duobus annis massarius et pro uno anno capitaneus, a magnificis dominis tunc presidentibus ducalibus in ciivitate Janue, a quibus habuit letteras in forma debita, consueta et solempni; cum quibus lettaris dictus Johannes ivit Famagusta cum magno sumptu et dispendio persone sue quia ibi fuit in pericolo mortis et ultra expendit in viagio magnam peccunie quantitatem; et dum fuit in Famagusta introivit officium massarie, quod exercuit mensibus septem in cetera et dum prosequiretur in officio super venerunt quedam lettere de versus Januam transmisse dicto Johanni pro parte dictorum dominorum presidentium in quibus fuit scriptum dicto Johanni, quod deberet Januam accedere ex eo quia dicti domini presidentes habebant alliqua importantissima conferre cum dicto Johanne. Qui Johannes obediens et semper volens obedire venit Venetias con una nava venetorum et de Venetiis Januam per terram cum maximo sumptu et interesse dicti Johannis et cum fuit in Janua dictus Johannes prohibitus fuit redire ad dictum officium.

Quare cum predicta vera sint et dictus Johannes semper fuerit et sit paratus officia sua exercere et sine sui deffectu et culpa fuerit Januam advocatus et modo etiam prohibeatur ire ad dictam officiam sua, nec sit debitum ut careat suis salariis et obventionibus attenta disposicioni juris et humana aut antiqua consuetudine et ordinamente communis Janue.

Id circo supplicat ut dignemini providere ne dicto Johanni iustitia defficiat sed quod servetur indemnis altera de duabus viis vel in restituendo dictum Johannem ad dicta officia vel saltem ordinare ut postquam dictus Johannes sine sui culpa et deffectu non potuit dicta sua officia exercere quod paratus fuit et est semper facere ut integra sua sallaria et obventiones capitaneatus et massarii pro dicto tempore possit consequi et haberet paratum etiam compensare quicquid deberet communi Famaguste cum eo quod alliunde a dicto commune recipere debet super quibus requirit etiam sibi justiciam ministrari.

Jesus. MCCCCXXIIII, die XXVII martii.

Responsio illustris domini ducalis gubernatoris Januensium et cetera est, quod egregii domini patres communis auditis ipso supplicante et eius juribus et allegrationibus et tam super his quis pretendit se debere recipere, quod his qui asseritur debere communi pro aliquibus agibilibus Famaguste et auditis ex adverso uno ex sindicis communis eius quern allegrationibus super utraque parte sumpta de omnibus diligenti informatione visis videndis ministrent ipsi supplicati justicie complementum declarantes et decedentes super salariis et obventionibus per eum postulatis an dcbeat eas et ea habere vel ne et quantam eorum et earum partem debeat habere et an aliquam vel nullam in dies octo ab hodie proxime numerandes.

ASG. AS. Diversorum. 3022. F. 2. N. 271

1424 г.

Coram vobis illustri domino domino ducali gubernatori Janue, venerando consilio dominorum antianorum civitatis cuiusdam humiliter atque querelanter exponitur pro parte servitoris vestri Conradi de Albertis, mercatoris. Dicens quod prout dominationes vestre sanctitatis informare sicut ipse fuit spoliatus certis suis rebus et mercantiis in portu Rodi per Melchionem Marosum civem Janue, que res et mercantie per spectabilem dominum Conradum de Auria, tunc capitaneum armate Janue que erat contra rege Cipri, fuerunt converse in utilitate et necessitate dicte armate et perconsequens ad commune Janue restitutio dictatum rerum sic ablatarum pertinebat et pertinet, dicit etiam quod super predictis suplicavit domino vestro ut digneremini providere eidem quod ministrare jus summarium et expoditum etiam super rebus ablatis quis super dampnis exponens interesse. Que res ablate sicut hec videlicet [ ] (Стерты 2 строки)

Quibus auditis pro parte vesrti Illustris Signoris et spectabilis consilii dominorum antianorum fuit facta commissio officio dominorum patrium communis Janue quatenus super predictis iudeat et cognoscat, terminet et justitia ministret. In qua commissione per dominos vestras fuerunt adiuncti egregii doctores dominus Ingus de Grimaldis et dominus Andreas Bartholomeus Imperialis item et secundo loro adiuncti fuerunt egregii doctores dominus Bartholomeus de Boscho, dominus Thomas de Vivaldis, dominus Damianus Palavicinus, de quibus omnibus apparatis manu [ ] cancellarii communis.

Qui comissarii sint delegati sint maior pars ipsorum protulerunt sententiam in favore dicti Conradi codemnando commune ad dandum et solvendum dicto Conrado veram extimationem predictarum rerum que pervenerunt in dictam communem vel que verse fuerunt in utilitate communis prout apparatum manu [...] notarii.

Dicit etiam quod amicam sententiam Nicolaus de Camulio sindicus nomine dicte communis Janue appellavit ad prefatas Dominationes Vestras, que appellatio non debebat admitti prelibari de causis maxime quibus assensis latis de commissione, Dominationibus Vestris appelari non poterat prout expresse decretum est. Item [ ] ex alio non poterat appellari nec appellationi def[ensionem] [non] erat quam dicta sententia transivit in rem judicationis per lapsum temporis que fuit lata die XXX martii et appellatio interposita die XI aprilis fuit tamen de facto admissa et commissa causa dicti appellationis per Johannem Gallum, Henricum Squarzaficum et Raphaelem Spinila. Qui salva eorum reverentia indebite in juste nulliter et inique processerunt et pronuntiaverunt bene fuisse et esse appellatum predictum Nicolaum dicto nomine et cetera prout apparatum manu [ ] notarii.

Dicit igitur dictus Conradus quod dicta sententia prelibata de causis fuit et est nulla attentio maxime quod prout dicti commissarii asserunt in sententia, habuerunt colloquium fiut consilium cum doctore secreto non confidente universo potibus suspecto dicto Conrado quod non potuerunt ex forma statuti. Et si forte aliquo casu fuit aliqua dicta sententia quod non credit, dicit quod fuit et est iniqua et injusta et contra debitum justitie et equitata lata aqua tunc temporis appelavit ad illustrem dominum ducem sive ad eius magnificum gubernatorem et consilium Janue vel ad quemcumque dominum vel dominos regales sive alium magistratum ad quem de jure spectare et pertineri decognoscitur. Et nunc utrum ad cautelam ad Dominationem Vestram appelat non discredendo a prima appellatione nisi si et in quantum per Dominationem Vestram ita provideatur, quod non habeat justam causam querelandi, dicens quod placeat Dominatio Vestra dictam sententiam sit nulliter latam nullam declarare vel si et in quantum fuit aliquam ipsam retinerare, et considerato quod ipse forensis est et eam spectat ad communitatem nec forte habeat in sengularibus civibus confidentiam, placeat Dominatio Vestra per vos dictam causam cognoscere et terminare vel committere quibus vobis videbitur, dummodo non sint cives Janue nec suspecti dicto Conrado, dicens quod non intendit aliter consentire alicui commissioni fiende dictam causam, interdicens prosequi etiam appellationem et jus suum in loro et eorum personis sibi confidentibus et non suspectis, cum nihil sit causavis quam sub suspecto judice litigare.

Jesus (Далее текст написан другим почерком). MCCCCXXIIII, die IIIIa Julii.

Illustris et magnificus dominus dominus ducalis Januensium gubernator et venerandum consilium dominorum antianorum in legitimo numero congregatum auditis ipsam supplicationem et contentis in ea et super his maturo examine precedente, volentes ut omnibus tam exteris quibus subditis jus equa dispensationem reddatur appellationem ipsam admiserunt et admittunt si et in quantum veniat jure admittenda et non aliter. Et scientes vigore ordinum et privilegiorum civies Janue nullam debere applicationem agitare extra civitatem Janue precipuc cum autoritate litterarum suarum. Illustrissimus dominus nostum dux Mediolani voluerit quod si que appellationes ad excellentiam suam a districtu Januensi debebant devolvi devolvantur ad ipsum illustrem dominum gubernatorem, ordinaverunt, voluerunt et mandaverunt causam dicte appellationis committi debere in civitate Janue et civibus partibus non suspectis in observationem privilegiorum et ordinum ipsius civitatis.

ASG. AS. Diversorum. 3022. f. 2. N. 286 (см. также док. N. 212)

1424 г.

Johannis de Andrea

Consilium egregiorum legumdoctorum dominorum Johannis de Odono, militis, et Leonardi Catanei, sapientum communis Janue, prenotandum egregiis dominis patribus communis Janue in causa vertenti inter partis introclusas.

Jesus. MCCCCXXIIII, die XX Julii.

Prenotatum fuit presens consilium clausuum et sigilatum michi notario inscripto et scribe prefatorum dominorum patrium communis per Lombardum de Sancto Stefano notarium et scribum in hac parte prefatorum dominorum sapientum.

Die XXI Julii venti. Apertum et publicatum fuit presens consilium per prefatos dominos patres communis Janue pro tribunali sedentes.

Jesus Christus.

In nomine domini amen. Nos Johannes de Odono, miles, et Leonardus Cataneus, legumdoctores, sapientes communis, consultores assumpti, super infrascriptis per egregios dominos patres communis, commissarios et delegates illustris et magnifici domini domini ducalis Januensium gubernatoris et consilii antianorum de et super eisdem supplicatis per Johannem de Andrea civem Janue et cuius quidem supplicationis cum rescripto sub ea emanato tenor est ad litteram ut justa.

(introclusum N. 212) Vobis illustri et magnifico domino ducali Januensium gubernatori et venerando dominorum antianorum consilio humiliter exponit Johannes de Andrea civis Janue, quod cum verum sit, quod anno Domini MCCCCXXII, die XVII Julii fuerit ellectus capitaneus et massarius Famaguste pro annis tribus cum sociis suis Paulo de Auria et Gaspare de Goarco, videlicet duobus annis massarius et uno anno capitaneus a magnificis dominis tunc ducalibus presidentibus in civitate Janue, a quibus habuit litteras suas in forma debita et consueta et solempni, cum quibus litteris dictus Johannes ivit Famagustam cum maximo sumptu et dispendio persone sue quia ibi fuit in pericolo mortis et ultra expendidit in viagiomagnam peccunie quantitatem et dum fuit in Famagusta introyvit officium massarie quod exercuit mensibus septem in cetera et dum prosequeretur in officio super venerunt quedam littere de versus Januam transmisse dicto Johanni pro parte dictorum dominorum presidentium, in quibus fuit scriptum dicto Johanni, quod deberet Januam accedere ex eo quia dicti domini presidentes habebant aliqua importantissima cum dicto Johanne conferre. Qui Johannes obediens et semper volens obedire venit Venetias cum una nava venetorum et de Venetiis Januam per terram cum maximo sumptu et interesse dicti Johannis et cum fuit in Janua dictus Johannes prohibitus fuit redire ad dicta officia.

Quare cum predicta vera sint et dictus Johannes semper fuerit et sit paratus officia sua exercere sine sui deffectu et culpa fuerit Januam advocatus et modo etiam prohibeatur ire ad dicta officia nec sit debitum ut careat suis salariis actenta (attenta) dispositione juris et humana aut antiqua consuetudine ordinamente communis Janue. Id circo supplicat ut dignemini providere ne dicto Johanni justitia deficiat sed quod servetur in dempnis altera de duabus viis vel in restituendo dictum Johannem ad dicta officia vel saltem ordinare ut postquam dictus Johannes sine sui culpa et defectu non potuit dicta officia exercere quod paratus semper fuit et est facere, ut sua integra salaria et obventiones capitaneatus et massatie pro dicto tempore possit consequi et habere paratus compensare quiquid deberet communi Famaguste cum eo quod a dicto communi Famaguste recipere debet super quibus etiam requirit sibi justitiam ministrari.

Jesus. МССССХХIIII, die XXVII martii.

Responsio illustris domini ducalis Januensium gubernatoris et cetera est, quos egregii domini patres communis auditis ipso supplicante et eius juribus et allegationibus et tam super hiis quis pretendit se debere recipere quod hiis que asseritur debere communi pro aliquibus agibilibus Famaguste et auditis ex adverso uno ex sindicis communis Janue eiusque allegationibus super utraque parte sumpta de omnibus delligenti informatione visis videndis ministrent ipsi supplicati justicie complementum declarantes et decidentes super salariis et obventionibus per eam postulatis an debeat eas et ea habere vel ne et quantam eorum et earum partem debeat habere et an aliquam vel nullam infra dies octo ab hodie proximi numerandes. (конец d. 212 introclusum)

Deinde per ipsos illustre et magnificum dominum dominum ducalem gubernatorem et eius consilium dominorum antianorum civitatis Janue dictis patribus communis subsequens fuit facta commissio ut nostrum consilium capiant in et super predictis et cetera tenoris ad litteram infrascripti. Jesus. Die VIII Julii, illustris et magnificus dominus ducalis Januensium gubernator et venerandum consilium dominorum antianorum in legiptimo numero congregatorum audita querella Johannis de Andrea exponentis quod cum cause et defferentie quas habet cum sindico communis coram egregiis pateribus communis longis dellationibus protrahuntur eo contra ipsi patres oppinionibus disident («disident» — написано сверху) supplicantis dari sibi celerem expeditionem et causas suas ulterius non differri omni modo juri et via et forma quibus melius et validius potuerunt et possunt commisserunt et presentium auctoritate commiterunt dictis patribus communis quatenus consilium capiant egregiorum legumdoctorum Leonardi Catanei et Johannis de Odono, sapientum communis in et super differenciis dicti Johannis, quid scilicet eis incombat de jure faciendum quo consilio habito, auditis partibus et earum juribus, visis videndis ministrent partibus justitiam prout eis melius videbitur faciendum visis igitur dicta supplicatione de jure cancellare («de jure cancellare» — написано сверху) cum rescripto et subsequenti commissione facta dictis patribus communis et omnibus et singulis contentis in eis, visis etiam litteris collationis dictorum officiorum capitaneatus et massarie Famaguste dicti Johannis scriptis MCCCCXXII, die XVII Julii et emanatis a reverendissimo et magnificis dominis presidentibus et consilio antianorum civitatis Janue et Officio Provisionis Romanie ac etiam litteris prefatorum reverendissimi et magnificorum dominorum presidentium scriptis MCCCCXXII, die XXI Septembri dirrectis dicto Johanni in Famaguste ac etiam testimonio et seu testificatione prefati illustris et magnifici domini ducalis gubernatoris in Janua et cetera, visis etiam et auditis scripturis et actionibus juribus et allegationibus tam oretenus quam in scriptis dicti Johannis supplicantis ac etiam Nicolai de Camulio sindici communis semel et pluries et quociens eis libent ac etiam visis et consideratis omnibus videndis et considerandis et super predictis omnibus et singulis matura et dilligenti deliberatis prehabita Christi nomine invocato et deum semper habentes preoculis et in mente dicimus, consulumus et consulendo dictis dominis patribus refferimus ut infra.

Videlicet quia jus faciendo juxta acta et predicta et in eis dum taxat exposita de quibus surpa in eo visis sit mentio ex quo dicto Johanni ipsa officia capitaneatus et massarie Famaguste et pro temporibus in eorum litteris, statutis et prout in eis plenius continetur, ut probo et idoneo ricte collacta fuerint, nec nobis constituent nec ultra fides facta fuerit, dictum Johannem eius exigentibus demeritis ad motum seu privatum vel suspensum sive aliter impeditum fuisse, quo minus ea ut in dictis litteris est sanctum ex[ ]icuerit licet contractum allegatum nec tamen probatum extiterit nec per eum apparet stetisse quid dicta officia exercivit ideo debite dictum Johannem pro illustrem dominum gubernatorem et commune promittentem dum dicta officia et per tempora in dictis eorum litteris dispositam conterere et exercere et eorum salaria et obventiones pro dictis temporibus et ut in ipsis litteris amplius habetur percipere demptis tamen ex ipsis temporibus eo et toto tempore quo ipsa officia vel alterum eorum exercuit et sic ut supra et enim legrandum fere etiam pro omnibus et singulis requisitis per eum ad officia prelibata nec aliquid ultra peteri vel consequi valeat a communi non propterea intendentes nec etiam valentes derrogavi, quibus eius juribus aliorum quibus dicta officia collacta fuerunt cum de eis nulla nobis fuerit attributa commissio et consulendi seu cognosciendi potentas nec ipsi citati nec auditi fuerint etiam consulendo dicimus salvis semper suprascriptis salaria et observationes dictorum officiorum non deberi nec eum posse ut ex retro pro aliqua parte obtinere et consequi a communi cum nobis non constituent per commune factum fuisse, quo minus dicta officia ipso tempore preterito potuerit exercere. Qua propter nec justitia suadet nec ultimo jure ferendum commune eam pati jacturam ut una solutione salariorum et observationum i psorum officiorum ei tunc dicta officia contrerenti facta aliam et scriptam eodem inet tempore quo nec ipse Johannes iam dicens prefuit officiis commune nunc prestare debeat. Et etiam in omnibus et per omnia ut supra per ipsos dominos patres communis volendo justitiam ministriare, declarare servandum et pronunciandum fere. Et etiam dico et consulo ego Johannes de Odono supradictus et cetera. Et ita dico et consulo ego Leonardus Cataneus et cetera.

Jesus. MCCCCXXIIII, die XVI Octobris.

Extractum est ut supra de actis publicis venerabili officii dominorum quatriorum predicatorum («predicatorum» — написано сверху) communis Janue, videlicet de foliacio diversorum negotiorum mei notarii inscripti et scribe dicti per me dictum notarium ad justitiam dicti Johannis de Andrea et de membris dicti officii. Dux Mediolani et cetera. Bartholomeus de Valarano, notarius.

ASG. AS. 3022. Diversorum. F. 2. N. 290.

1424 г., 29 июля

Pro Georgio Cavallo.

Illustri et excelso domino domino ducali gubernatori Januensium suoque venerando consilio dominorum antianorum humiliter exponitur pro parte Georgii Cavali civis Janue, quod dum i pse Georgius esset extra civitatem Janue et diestrictus videlicet in capitaneatu Famaguste tempore ducatus dominum Thome de Campofregoso et etiam tempore status presentis fuit positus graviter et ultra eius possibilitatem inquam pluribus mutuis et avariis, pro quibus ipse Georgius, postquam aprecuit Januam, fuit molestatus per executores communis Janue, qui Georgius sic videns habuit recursum ad prefactum dominum tunc ducem narrando eidem impossibilitatem et paupertatem ipsius Georgii, qui dominus tunc dux habita tunc plena informatione de injuriis illactis dicto Georgio et de paucis facultatibus ipsius Georgii noluit, quod ipsi Georgio fierit molestia aliqua de dictis mutuis et avariis sibi inpositis contra debitum juris nuper vero ipse Georgius pro dictis mutuis et avariis preteritis molestatur per executores communis Janue quas minime solvere posset se post atempta paupertate et infirmitate ipsius Georgii.

Quare prefate excelencie et conssillio pro parte dicti Georgii humiliter supplicatur quatenus dignentur et velint taliter providere a certa paupertate ipsius Georgii et eius impotencia de qua si opus fuerit fiet plena fides quod ipsi Georgio non inferatur molestia ex causis predictis nec pro tempore venture vel saltim commitere alicui maiestavi civitatis Janue quod habita informacione veridicando facultatibus ipsius Georgii provideat circha predicta prout ipsi magestratui melius videbitur et placuerit videlicet in absolvendo dictum Georgium in dictis avariis vel statuendo tantum tempus in quod abiliter possit et valeat solvere dictas avarias et mutua.

Jesus. MCCCCXXIIII, die XXVIIII Julii.

Responsio illustris et magnifici domini domini ducalis Januensium gubernatoris et venerandi consilii dominorum antianorum in legitimo numero congregati est, quod officium expense ordinare sumpta de facultate ipsius supplicationis diligenti informatione referat quomodo sibi videatur providendo eius necessitati super eo de quo esset debitor execulis semper et non comprehensis presenti focagio («focagium» или «fogagium» — налог на пользование печью) et mutuo proxime preterito guerre super quibus nullam relationem faciat vel quicquid innovet et interim molestari non possit in dies XV proxime ventis.

ASG. AS. 3023. Diversorum. F. 3. N. ?

1425 г.

In nomine domini amen. Reverendissimus in Christo pater et dominus dominus Iacobus de Isolanis divina prudentia sancti Eustachii cardinalis, gubernator Januensium pro illustrissimo et invictissimo principe et domino domino Philipo Maria Anglo duce Mediolani et cetera ac Janue domino et spectabilia consilium dominorum antianorum et officium monete civitatis Janue in sufficientibus et legitimis numeris congregata in quo consilio eorum, qui interfuerunt nomina sunt hec: dominus Andreas de Auria, legumdoctor, prior; dominus Franciscus Justinianus, miles; Rabella de Grimaldis; Johannes de Moalio; Marcus de Ponte de Pulcifo; Baptista de Guisulfo; Lodisius de Maris; Martinus de Nigrono; Antonius de Monte, notarius; Paulus Salvaigo et Baptista Raibaldus, — et dictorum dominorum officialium monete qui interfuerunt hec sunt nomina: Paulus Spinula; Damianus de Nigro; Francus Lomellini quondam Neapoli; Argonus Justinianus; Cusmas Adurnus; Johannes Scala et Andalo Marruffo facto prius inter examine et absolutione ad ballotolas albas et nigras quo reparte fuerunt septem albe assensum significantes nulla nigra, et spectabile officium protectorum comperarum sancti Georgii in sufficiente et legitimo numero congregatum in quo interfuerunt in scripti vedelicet: dominus Baptista Cigalla, legumdoctor; Antonius de Alegro; Domenicus de Furnariis; Petrus de Francis Jula; Carolas Lomellini et Andalo Marruffo predictus, et etiam Nicolaus, judex, — alter ex egregiis protectoribus et procuratoribus Mahone Nove Cipri, habentes certam et indubitatam scientiam cuiusdam instrumenti, pactorum et convent[on]um heri firmatorum et initarum inter spectabilem militem et legumdoctorem dominum Johannem Bombellum legatum et procuratorem serenissimi et excellentissimi principis et domini domini Jani Dei gratia Jerusalem, Cipri et Armenie regis ex una parte et ipsum spectabile officium sancti Georgii et protectores Mahone Nove Cipri nomine et vice ipsius Mahone Nove et participum eius ex altera, publicati per Baptistam de Roccha, notarium et inter notarium et cancellarium inscriptum secuti in omnibus dicti instrumenti formam et tenorem omni via jure modio et forma, quibus melius et validius potuerunt et possunt et exomni antecedente arbitrio et bailia ipsis reverendissimo domino cardinali, gubernatori ducali Januensium, consiliio et officiis antedictis coniunctim et divisim attributis approbaverunt et ratificaverunt et confirmaverunt ipsum instrumentum et omnia et singula in illo contenta; illudque et illa habere voluerunt et mandaverunt inconcussam roboris firmitatem.

Insuper predicti reverendissimus dominus cardinalis, gubernator ducalis Januensium, consilium antianorum et officium monete scientes actum esse in instrumento de quo superius mentio facta est de remissione ampla et generali penatore per eos nomine et vice communis Janue facienda volentes sui parte omnia complere et observare, que dicto domino regio legato et procuratori per ipsos aminos protectores et procuratores in premisso instrumento promissa sunt, agentes nomine et vice communis Janue presentibus (Вставка. Написано сверху), instantibus ac requirentibus dictis protectoribus et procuratoribus Sancti Georgii et protectoribus et procuratoribus Nove Mahone Cipri una ex parte et predictus dominus Johannes regius legatus et procurator nomine et vice dicti serenissimi regis, herediumque et successorum suorum parte exaltera, scientes posse pretendi per ipsas partes eas aut earum alteram incidisse in penas et contrafactiones parti alteri ad resecandam omnes litium et discordiarum materiam et conservandam sinceram et concussam caritatem inter partes ipsas sponte et excerta scientia solemniter remisserunt sibi in vicem et vicissim et pars una alteri et altera uni [om]nes et singularias penas, contrafactiones et contraventiones in quas partes ipse una alteri et altera uni modo aliquo incurrissent vel incurisse dicerentur quecumque racione, occasione vel causa que dici vel excogitari possint et tam rationibus vel causis pro quibus facte essent alique protestationes in partis presentia vel absentia quod iis rationibus vel causis pro quibus nulle facte essent protestationes et tam eas penas et contrafactiones, in quas idem serenissimus rex vel aliqui eius officiales incurrissent vel essent seu esse dicerentur obligati communi Janue vel aliquibus officiis aut officialibus vel partis dicti communis seu etiam officialibus vel partis aliquibus civitis Famaguste quod etiam aegro in quas commune Janua, officia vel officiales dicti communis aut subditi eius, vel parte alique communis predicti incurrissent dicto regi vel officialibus aut subditis, et tam in quas idem serenissimus rex incidisset seu ad quas feret obligatus ratione vel causa aliquarum solutionum non factarum, quod etiam ratione vel causa aliquarum offensarum et contravetnionum commissarum contra tenotem pactorum et conventionum initarum inter celeberrime memorie contra regem Jacobum ex una parte et commune Janue ex altera, quod etiam commissarum contra quecumque alia pacta privilegia et conventiones inter partes ipsas vigentes sive pro iis contraventionibus facte sint protestationes per aliquoos officiales procuratores seu partas alias nomine dicti communis Janue vel officiorum aut officialium eius vel etiam nomine aliquorum officialium Famaguste aut aliorum officialium Janue vel etiam Famaguste, sive facte non sint et denique remisserunt sibi omnes et singularias alias contrafactiones et penas, in quas ipse partes vel earum altera incidisse dici possent quavis mundi ratione vel causa que dicti vel excogitari posset etiam si taliis esset de qua opus [ess] (Зачеркнуто) foret mentionem fieri spetialem que per inde haberetur ac si nominatum hic foret expressa etiam in omnibus et per omnia quemadmodum vigore dicti instrumenti heri, ut dictum est publicati ad quod sese partes ipse referunt faciendum disponitur.

Facientes sibi in vicem et vicissim pars una alteri et altera uni amplam liberam et generalem quetantiionem absolutionem et remissionem omnium et singularium penarum contrafactionum et conventionum et pactum de ulterius non petendo per acceptilationem et aquilianam stipulationem solemnibus verbis introductam; promittentes sibi in vicem et vicissim partes ipse dicte nomine («dicte nomine» — написано сверху) una alteri et altera uni omnia et singularia in presento instrumento contenta attendere, complere et observare et contenta in aliquo non facere vel venire quavis mundi ratione vel causa que dici vel excogitari possint, volentes et mandantes ea omnia habere et obtinere vim cuiuslibet decreti quantumcumque solemnibus verbis stipulati.

Sub pena dupli eius de quo et quanta contrafieret vel ut supra et in non observaretur et in quam incidat pars non observans parti observanti totiens quotens fuerit contrafactum ratis nichilo minus manentibus omnibus supra et indictis. Declarato tamen et semper intellecto quod per presentem contractum non sit nec esse intelligatur in aliquo de rogatum aliquibus conventionibus seu pactis inter ipsas partes vigentibus his dubitaverat exceptis quo in presenti contractu contentur immo sint et remaneant in sui roboris firmitate; declarato etiam, quod per generates remissiones et absolutiones penarum et contrafactionum de quibus supra non sit nec intelligatur facta remissio aliquarum penarum ad quas incurrissent alique singulares parte aliquibus civibus subditis vel districtualibus communis Janue. Intellecto insuper inter partes ipsas et specialiter declarato quod si et in quantum idem serenissimus rex in annum unum ab hodie proxime numerandum non ratificaret solemniter per publicum instrumentum in ipsum annum presentandum dictis domino gubernatori et consilio vel eorum nomine capitaneo Famaguste omnia et singularia in presenti instrument contenta tunc et eo casu presens instrumentum nullum sit veritum que atque cassum nisi dubitaverat ad utilitatem et benificium communis predicti. De quibus omnibus et singularis supra dictorum partes ipse voluerunt et mandaverunt debere confici per me notarium et cancellarium infrascriptum hoc publicum instrumentum. Acta sunt hec Janue in palatio magno communis in camera in qua consilia celebrantur que est atergo magne aule, anno dominice nativitate millesimo CCCC(mo) vicesimo quinto, indictione secundum iuxta cursum Janue, die Iovis, quarta Januarii, hora sere XVIII vel circa, presentibus Antonio de Credentia, Johanne Stella, Nicolao de Camulio et Blasio de Axereto, omnibus notariis et communis Janue cancellariis ac Baptista de Rocha, notario, Theramo de Monelia, Janoto Spinula, Antonii et Antonio Bombello de Crema, testibus, vocatis ad hec specialiter («ad hec specialiter» — написано сверху) et rogatis.

In nomine domini amen. Reverendissimi in Christo patris et domini domini Jacobus dei et in presentia («in presentia» — написано сверху) applicate sedis gratia sancti Eufrachii dignissimi cardinalis et pro illustrissimo et invictissimo principe et domino domino duce Mediolani, gubernatoris Januensium ac spectabilis consiliis dominorum antianorum civitatis eiusdem in legitimo numero congregati, in quo interfuerunt inscripti, videlicet: Percival Centurione, prior, Enricus Squarsaficus, Julianus Leardus, Paulus de Albario, Urbanus Marrufus, Salvagius Spinula, Antonius Joardus et Simon Baylus de Vulturo, — constituti Franciscus Spinula domini Otoboni et Petrus Spinula contra cipriani procuratores et procuratoriis nominibus illustrissimi principis et serenissimi domini domini Jani dei gratia Jerusalem, Cipri et Armenie regis iuxta formam publici instrumenti scripti et publicati per Dominicum Trivisanum quondam Antonii, notarium publicum, et prolibati serenissimi regis secretarium per me notarium et cancellarium infrascriptum visi et lecti dicunt cum omni [de]bita reverentia quod in instrumento transactionis et pactorum firmatorum inter spectabilem militem et egregium legumdoctorem dominum Johannem Bombellum tumc legatum et procuratorcm regium nomine predicti serenissimi domini regis ex una parte et spectabilia officia dominorum protectorum et procuratorum comperarum Sancti Georgii civitatis Janue ac protectorum et procuratorum Mahone Nove Cipri et eius participum exaltera, composite et publicato per Baptistam de Rocha quondam Oberti notarium ac dictorum dominorum protectorum et procuratorum Sancti Georgii ac Mahone Nove predicte cancellarium et per Jacobum de Bracellis notarium et cancellarium communis Janue inter cetera continetur capitulum sequentis tenoris. Item actum est inter ipsas partes ultra predicta et ad maiorem cautelam, quod predictus serenissimus rex ultra instrumentalem ratificationem de qua supra mentio facta est teneatur etiam et debeat per eius regias letteras suo sigillo munitas directivas illustrissimo principi et domino domino duci Mediolani et cetera Janue domino ac ducali presidenti sive gubernatori et consilio antianorum Janue ratificare et approbare omnia et singularia in presenti instrumento contenta et in eis in sua fide regia promittere nullo unquam tempore aliquibus in presenti instrumento contentis contrafacere vel venire et quod nullo unquam tempore requiret aut requiri faciet aliam termini dilationem ad solutiones faciendas dictorum ducatorum quas eas de quibus in presenti instrumento mentio facta est et cetera et prout in dicto capitulo latius continetur, ad quod se referunt. Quare volentes nominibus ante dictis satisfacere conventis et promissis per supranominatum dominum Johannem tunc legatum et procuratorem prelibati serenissimi domini regis presentant et tradunt prelibatis reverendissimo in Christo patri et domino domino ducali gubernatori Januensium ac spectabili consilio dominorum antianorum letteras predicti serenissimi domini regis eius sigillo munitas datas Nicosie anno presenti, die XXII marcii, directas alteras vedelicet prelibato reverendissimo domino ducali gubernatori alteras spectabili consilio dominorum antianorum continentes ratificationem et approbationem omnium et singulatorum contentorum in instrumento predicto.

Requirentes de presentatione et traditione litterarum predictarum confici et sibi ipsis tradi publicum instrumentum in forma debita et opportuna pro cautela dicti serenissimi domini regis et ipsorum Francisci et Petri procuratorum suorum per me notarium et cancellarium infrascriptum, qui reverendissimus dominus cardinalis, ducalis Januensium gubernator et spectabile dominorum antianorum consilium auditis et intellectis letteris ipsis per me iam dictum notarium et cancellarium lectis sibi et explicatis eas et earum formam acceptantes tam quam continentie et tenoris debiti et promissi confessi fuerunt ac declaraverumt per dictum serenissimum regem factum fuisse et plenarie adimpletum quicquid sibi faciendum incumbebat vigore instrumentalis articuli («instrumentalis lettere articuli» — «lettere» зачеркнуто) superius inscripti quantum videlicet attinet ad ratificationem et approbationem faciendam per scriptionem et transmissionem dictarum duarum litterarum dum taxat per supranominatos procuratores suos debito tempore presentarum et in forma debita et promissa scriptarum prout per supradictum dominum Johannem Bombellum regium procuratorem fuerat promissum. Volentes et mandantes de his omnibus debere per me notarium et cancellarium suum supra et infrascriptum hoc publicum instrumentum.

Acta sunt hec Janue in palatio communis in ea videlicet camera per quam sit transitus ad cubicularem cameram dicti reverendissimi domini cardinalis, anno dominice nativitate MCCCCXXX indictione secunda iuxta cursum Janue, die Mercurii decimaoctava, mensis Julii, hora fere tercia decima. Presentibus, testibus, vocatis et rogatis egregio viro Antonio de Lignano, dicti domini cardinalis nepote, Johanne Stella, notario et cancellario et Johanne de Vernacia, notario.

In nomine sancte et individue trinitatis patris et filii et spiritus sancti beatissime Marie semper Virginis et totius curie celestis. Amen. Cum vetustis et recentibus documentis et quotidiana rerum experientia perspicuum sit, quibus levibus causis magne plerumque discordie oboriantur, quo non modo privatas domos sed et orbes amplissimas opulentissima regna ac firmissima imperia ingenti sepe ruina quassaverunt prudentis nem[pe] consilii est, non modo sucrescentes discordias in ipsis principiis opprimere verum etiam earum semina prius que pululent extirpare. Et enim quotiens humanas discordias intumescere permissum est, diffunditur ac latius in dies serpit venemum earum, quomodo insecta mortalium corda non quieta consilia non pacis verba recipiunt, atque ita vulnus increscens atque altius descendes vix ferro et igne sanatur. Qui vero latenti et nondum genito morbo tempestivus occurrit tenue malum leni medela extinguens innutrit eam inter homines pacem, que humani generis societatem alligat, urbes condit, conditas auget, multiplicat populos et pulcerrimas quasque artes adinvenit, quidemque ascendente celos duce et domino nostra Yesu Christo christiane plebi quasi hereditatum omnium optima relicta est, ut ergo in tempore fiant, que post suum tempus magna vix possent difficultate componi, his et eius modi cogitationibus quieta mente evolutis cum dubium fieret et lites ac questiones oriri dubitarentur inter serenissimum et excellentissimum principem et dominum dominum Janum dei gracia Jerusalem, Cipri et Armenie regem et magnificum commune Janue et seu Mahonenses ac participes Mahone Nove Cipri ita nominate ratione et causa ducatorum auri venetorum centum quinquaginta milium, quos dictum commune Mahonenses ac participes predicti habere, debere pretendunt ad ipso serenissimo domino rege pro expromissis factis ac damnis et interesse inde subsecutionem et pro institutione cuiusdam armate alias instaurate contra predictum dominum regem cui armate tunc prefuit magnificus dominus marescallus Francie tunc regius Januensium gubernator. Ecce quo procurante et operam dante magnifico domino Urbano de Sancto Alosio arbitro,m mediatore et communi partium amico per ipsas verbotenus electo et assumpto ad eius modi lites componendas, spectabilis miles et doctor legum dominus Johannes Bombellus dicti serenissimi domini regis consiliarius, legatus et procurator eius vigore publici instrumenti rogati et publicati manu Dominici Trivisiani quondam ser Dominici notarii MCCCCXXIII, die XIIII novembri habens etiam ad inscripta commissionem et mandatum speciale a pretacto domino rege agens nomine et vice predicti domini regis, heredum et successorum eius ex una parte et spectabilia officia dominorum protectorum et procuratorum comperarum Sancti Georgii civitatis Janue ac protectorum et procuratorum dicte Mahone Nove Cipri et eius participum convinctim et divisum agentia nomine et vice Mahone Nove predicte et participum ipsius parte ex altera quorum de officio Sancti Georgii, qui interfuerunt nomina sunt hec: dominus Baptista Cigalla, legumdoctor, prior; Lucianus Spinula; Antonius de Alegro; Dominicus de Furnariis; Petrus de Francis Jula; Gregorius de Marinis; Carolus Lomellinus et Andalo Marruffus, — et illorum protectorum dicte Mahone Nove qui interfuerunt etiam hec sunt nomina Elianus Centurionus, prior, et Nicolaus, judex, — habentes specialem noticiem et scientiam de instrumento pactorum et compositionum facto in civitate Nicosie in regio palatio inter dictum serenissimum dominum regem ex una parte et dominos Nicolaum de Marco et socios nominibus in ipso instrumento contentis exaltera, publicato per Nicolaum de Sigerio et Petrum de Milanozanni, notarios, anno Milesimo quadringentesimo tercio, die septiam Julii, item de alio quodam instrumento pacis pactorum et compositionum facto in Famagusta in palatio residentie domini tunc capitanei inter dominos Thomasium Prenost, militem et Thomam de Zanariis, legumdoctorem, nomine predicti serenissimi domini regis ex una parte et dominos Bartholomeum Porcum tunc capitaneum et potestatem Famaguste, Franciscum de Claritea et Bartholomeum Justin[ian]um, nominibus in illo contentos ex altera, rogato et publicato per Ludovicum de Sancto Domino Mediolanensem et Raffaelem Boconum civem Janue notarios, anno Milesimo CCCCmo decimo, die VIIIIa decembri, item de alio instrumento pactorum et seu pro rogationis et suspensionis factorum et factorum per dictum Bartholomeum de Campofregoso (militem) («militem» — в тексте зачеркнуто), anno Millo CCCCmo sextodecimo, die XX-VIII martii, publicato per Johannem Lameram et Petrum Miloni, notarios, ac de omnibus et singularis contentis in inscriptis predictis, bono et multiplici utilitate utriusque partis moti pervenerunt et sibi in vicem pervenisse confessi fuerunt sponte, libere et ex certa scientia ad inscripta pacta transactiones, compositiones, iuramenta, confessionem, promissiones, absolutiones, remissiones solemnibus stipulationibus hinc et inde intervenientibus vallatas et vallata, renuntiantes partes ipse dictis nominibus exceptioni dictorum pactorum transactionum, compositionum, iuramentorum, confessionis, promissionum absolutionum, remissionum et obligationum non factorum non factarum rei sic ut supra et in non geste non sic aut aliter se habentes doli, mali menus in factum actioni, condicioni sine causa vel ex in iusta causa et omni alii iuri.

Videlicet qui dictus dominus Johannes legatus et procurator regius dicto nomine et ex causaa ipsorum pactorum transactionum et compositionum, de quibus supra, sponte libere et ex certa stientia confessus fuit et confitetur dictis dominis officialibus Sancti Georgii et dicte Mahone Nove stipulantibus et recipientibus nomine et vice dicte Mahone Nove et participum eius et ad cautelam nobis notitiis inscriptis tam quis publicis personis officio publico stipulantibus et recipicntibus nomine et vice dicte Mahone et participum cius et quorumcumque aliorum quorum interest, intererit aut interesse posset quomodo libet in futurum predictum serenissimum dominum regem debitorem esse dicte Mahone Nove seu participum ipsius Mahone Nove ducatorum centum quinquaginta milium venetorum anni boni et iusti ponderis pro ex pecuniis factis in supra dicta armata et pro damnis et interesse que ipsum commune Janue et participes dicte Mahone ob eam causam passi sunt, quos quidem ducatos centum quinquaginta milia dictus dominus Johannes nomine quo supra computatos quibuscumque solutionibus, quas hactenus fecisse, pretenderet idem dominus rex per se vel alium pro eo et non obtinentibus aliquibus exceptionibus, allegationibus et rationibus, quibus dictus dominus rex se non obligatum pretenderet dare et solvere promisit et quod idem serenissimus dominus rex dabit et solvet dictis dominis protectoribus et procuratoribus dictarum comperarum et Mahone Nove modis, formis, terminis et temporibus inscriptis, videlicet quod idem dominus Johannes dicto nomine promisit et convenit dare et solvere dicta summa dictorum ducatorum centum quinquaginta milium in civitate Janue dictis dominis protectoribus et procuratoribus dictarum comperarum et Mahone in et per totum mensem februari pro Christo venti anni presentis MCCCCXXVti ducatos venetos boni auri et iusti ponderis duo milia quingentos. Item in et per totum mensem februari anni MCCCCXXVIti alios duo milia quingentos. Item alios ducatos duo milia quingentos in et per totum mensem februari anni MCCCCXXVIImi. Item alios ducatos duo milia quingentos in et per totum mensem februari anni Milesimi quadringentesimo vicesimi octavi. Et successive in et per totum mensem februari anni Milesimi quadringentesimi vicesimi novi exet pro tota summa que tunc restaret exipsis ducatis centum quinquaginta milibus dare et solvere et qui dictus dominus rex effectualiter dabit et solvet ducatos auri venetos boni auri et iusti ponderis novem milia octingentos triginta tres et terciam partem unius ducati. Et in et per totum mensem februari anni Milesimi quadringentesimi trice[sim]i, alios ducatos novem milia octingentos trigintatres et terciam partem unius ducati, et successive in et per totum mensem februari anni Milesimi quadringentesimi tricesimi primi, alios ducatos novem milia octingentos triginta tres et terciam aiterius ducati partem. Que ducatorum summe factis et adimpletis omnibus solemnibus, de quibus supra, sint et esse debeant ad complementum et pro omnimodo complemento totius solutionis omnium ducatorum centum quinquaginta milium ducatorum ac pro integra solutione et satisfactione totius dicte quantitate et totius eius quod dicti domini protectores et procuratores dicte Mahone vel alii ob eam causam habere deberent aut pretenderent causa seu occasione dicte Mahone Nove quavis ratione, occasione vel causa que dici vel excogitari possunt itaque his solutionibus factis vel secundum formam presentis contractus adimpletis, idem serenissimus rexeiusque heredes et successores sint et esse intelligantur ipso iure et facto convicti liberi et absoluti a tota dicta summa ducatorum centum quinquaginta milium et omni obligatione eius et dicte Mahone Nove ac participum eius. Acto inter dictas partes quod idem dominus dominus in medium mensem februari pro Christo ventis tenuatur et debeat et sic promisit prestare in civitate Janue idoneos fideiussores de dando et solvendo dictos ducatos duomilia quingentos qui dari et solvi debent ut supra infra et per totum mensem februari anni MCCCCmi vicesimi sexti pro Christo ventis.

Item est actum inter dictas partes non obstantibus supra dictis solemni stipulatione interveniente quod si dictus serenissimus dominus rex post factam solutionem dictorum ducatorum duorum milium quingentorum qui fieri debet ut supra pro prima paga in et per totum mensem februari anni presentis et post factam etiam secundam pagam aliorum ducatorum duorum milium quingentorum que similiter fieri debet in et per totum mensem februari anni Milesimi CCCCXXVIti anticipare velet, tempus dicti anni Milesimi quadringentesimi vicesimi novi et incipere solutionem dictorum ducatorum vigintinovem milium quingentorum per supra dictas tres pagas annorum trium anno scilicet milesimo quadringentesimo vicesimo septimo vel vicesimo octavo. Ipse serenissimus rex id facere possit libere et licite arbitrio suo, atque ita factis dictis tribus annis solutionibus que capiunt summam ducatorum vigintinovem milium quingentorum cedant pro integra solutione et satisfactione totius dicte quantitatis dictorum ducatorum centum quinquaginta milium ut expressum est. Declarato tamen specialiter expresso quod eo anno quo idem serenissimus dominus rex post per solutos ducatos duo milia quingentos huius primi anni et totidem alios secundi anni scilicet MCCCCXXVIti incipiet facere prima solutionem dictorum ducatorum novem milium octingentorum trigintatrium et tercie partis unius ducati cessare debeat a solutione dictorum ducatorum duorum milium quingentorum et ab ea sit et esse debeat liber et absolutus ipso complente solutione dictorum ducatorum novem milium octingentorum triginta trium et tercie partis unius ducati, ut dictum est.

Item est actum inter dictas partes quod si et in quantum dictus dominus rex non observaverit omnes solutiones predictas sub modis formis et terminis in presenti instrumento contentis, ipse serenissimus dominus rex sit et remaneat verus, purus et liquidus debitor dictorum dominorum protectorum et procuratorum comperarum et Mahone predictarum ex causis premissis totius et integre summe dictorum ducatorum centum quinquaginta milium nulla habita consideratione seu facta computatione aliquarum quantitatum peccuniarum quarum solutio facta esset secundum omnis solutio que facta fuisset cedat lucro dictorum dominorum protectorum et procuratorum nomine ipsarum comperarum et Mahone et participum earum per earum damno et interesse. Et dictus dominus rex eo casu teneatur singulario anno dare et solvere integre et sine ulla defalicatione de mense februari cuiuslibet anni ducatorum duomilia quingentos usque ad integram solutionem ducatorum centum quinquaginta milium et ultra incurrat et incurrisse intelligatur in penam inferius expressam.

Insuper quare tam pretactus dominus rex, qui dicti domini protectores et procuratores dictarum comperarum et Mahone et participes earum et cuiuslibet earum forte pretendere possent alteram partium alteri incidisse in penas aliquas volentes omnem litis materiam extirpare solemni scipulatione hinc et inde interveniente dicte partes sibi in vicem et vicissim remisserunt et remissionem plenam ac largam pars una alteri et altera uni fecerunt et faciunt de et super quibuscumque penis et contrafactionibus ad quas dicte partes seu una alteri et altera uni incurrissent quacumque ratione, occasione vel causa tacita vel espressa de qua secute forent protestationes alique in partis presentia vel absentia et etiam ex qua mille forte facte fuissent protestationes et omni alia quacumque et qualicumque ratione vel causa quomodo seu pretextu aliquo dici vel excogitari possent etiam si tales essent penarum cause que mentionem exigerent specialem, que per inde haberantur ac si in presenti articulo nominatim et signanter forent expresse. Facientes sibi in vicem dicte partes una alteri et altera uni pactum occasionibus predictis de ulterius non petendo per acceptilationem et aquilianam stipulationem verbis solemnibus introductam.

Promittentes insuper dicti domini protectores et procuratores ipsarum comperarum et Mahone etiam suis propriis et privatis nominibus se facturos et curaturos quod reverendissimus in Christo pater et dominus dominus Jesus Sancti Eustachii cardinalis ducalis Janiensium gubernator et venerandum consilium dominorum antianorum et officium monete nomine et vice communis Janue solemniter ratificabunt et approbabunt omnia et singularia contenta in presenti instrumento, atque etiam ipsum dominum Johannem dicto nomine et seu dictum serenissimum regem heredes, successores et subditos suos liberabunt et absolvent a quibuscumque contrafactionibus et penis ad quas dictus dominus rex incurrisset magnifico communi Janue seu eius officialibus aut communitati Famaguste vel offitialibus eius tam per se quam per alium vel alios officialem vel officiales suos occasionibus vel contraventionibus quibuscumqueque qui dicti vel excogitari possent et tam vigore protestationum quarumcumque dicto serenissimo domino regi presenti vel absenti vel ipsius officialibus factarum per officiales, procuratores vel personas quascumque civitatis Janue vel etiam Famaguste seu procuratores officiorum aut officialium quorumcumque ipsarum civitatum, quid etiam alios quoscumque et etiam ex eo quod idem serenissimus rex, eius precessores seu officiales ipsius aut commune Janue vel officiales sui aut homines subditi vel persone ipsarum partium vel alicuius earum contravenissent aut contravenisse dicerentur aliquibus pactis vel conventionibus contentis tam in instrumento pactorum et pacis recolende ac felicis memorie regis Jacobi patris ipsius serenissimi regis Jani rogato per Antonium de Credentia, anno milesimo trecentesimo octuagesimo tercio de mense februari quid aliquibus aliis uistrumentis, privilegiis vel conventionibus inter ipsas partes vigentibus quid etiam ex eo quod in penas aliquas incurrisse diceretur propter cessaciuonem solutionum non factarum dicte Mahone Nove et propter contraventiones aliquas drituum et commerciorum Famaguste quiddemque quacumque alia ratione, occasione vel causa qui dicti vel excogitari possent ob quam pretendi possent pretactum dominum regem in penam aliquam incidisse vel ad penam aliquam teneri seu obligatum esse communi Janue aut dictis dominis protectoribus et procuratoribus aut aliis partis singularibus quibusvis. Acto etiam inter ipsas partes qui dicti domini protectores et procuratores, ut supra, promisserunt etiam suis propriis nominibus se facturos et curaturos, quod serenissimus dominus cardinalis, gubernator ducalis Janue, consilium et officium monete ratificationem et penarum remissiones facient de quibus supra, quod si et in quantum dicte ratificatio et remissiones non fierent presens contractus in omni sui parte nullus et irritus sit et pro non facto penitus habeatur, et dictus dominus Johannes non teneatur ad solutionem dictorum ducatorum duorum milium quingentorum nec ad prestationem fideiussionum de quibus supra et infra fit mentio. Item actum est inter dictas partes quod dictus dominus Johannes ad maiorem cautelam faciet et curabit cum effectu, quod idem serenissimus dominus rex in annum unum ab hodie pro Christo computandum ratificabit et approbabit per solenne et publicum instrumentum omnia et singularia in presenti instrumento acta et conventa, et quod in ipsum annum terminum instrumentum eiusmodi ratificationis et approbationis in forma publica transmittet seu transmitti faciet dictis dominis protectoribus et procuratoribus vel eorum massariis aut deputatis in regno Cipri, illud dari et tradi faciet. Acto etiam et declarato quod si dictus dominus rex dictam ratificationem non fecerit, presens contractus non valeat et pro non facto protinus habeatur, si et in quantum dicti domini protectores et procuratores ita eligerent, quo casu dicti ducati quinque milia duarum primarum pagarum facti sint ipso iure libere et absolute dictorum dominorum protectorum et procuratorum nec in solutionem ipsorum ducatorum centum quinquaginta milium quovis modo ullo unoque tempore possint aut debeant computari.

Item actum est inter ipsas partes ultra predicta et ad maiorem cautelam, quod predictus serenissimus dominus rex ultra instrumentalem, ratificationem, de qua supra mentio facta est, teneatur etiam et debeat per eius regias letteras suo sigillo munitas directivas illustrissimo principi et domino domino duce Mediolani et cetera Janue domino ac ducali presidenti suis gubernatori et consilio dominorum antianorum Janue ratificare et approbare omnia et singularia in presenti instrumento contenta, et in eis in sua fide regia promittere nullo unoque tempore aliquibus in presenti instrumento contentis contrafacere vel venire, et quod nullo unoque tempore requiret aut requiri faciet aliam termini dilationem ad solutiones faciendas dictorum ducatorum, que he, de quibus in presenti instrumento mentio facta est, quas quidem letteras transmittere dictis dominis protectoribus et procuratoribus teneatur vel tradere aut tradi facere massariis eorum aut deputatis in dicto regno Cipri in predictum annuum terminum superius expresssum.

Item actum insuper est inter ipsas partes et sic promisit dictus dominus Johannes quod idem dominus Johannes in medium mensis februari pro Christo ventis prestabit idoneos fideiussores in Janua apud dictos dominos protectores et procuratores suis eorum officium aut legitimam personam pro eis de ducatis quinque milibus auri, quod pretactus serenissimus dominus rex ratificationes et approbationes superius expressas faciet, implebit et observabit in forma de qua supra et infra ipsum annum terminum itaque si dicte ratificationes et approbationes facte non fuerint dicti ducati quinque milia exigi possint per predictos dominos protectores et procuratores et ipsorum dominorum protectorum et procuratorum nomine dictarum comperarum et Mahone pro ipsorum damno et interesse libere et absolute facti sint et esse intelligantur nec ullo unoque tempore computari possint in solutione dictorum ducatorum centum quinquaginta milium vel alicuius partis ipsorum. Acto similiter quod factis dictis ratificationibus et approbationibus promissio et fideiussio seu promissiones et fideiussiones ipsorum ducatorum quinque milium ipso facto casse et nulle sint, et pro non factis et irritis habeantur.

Item actum est inter ipsas partes quod per remissiones et absolutiones penarum de quibus supra non sit nec intelligatur facta remissio aliquarum penarum ad quas incurrissent alique singulares persone alicui vel aliquibus singularibus personis civibus aut subditis vel districtualibus communis Janue.

Que omnia et singula supra dicta partes ipse dictis niminibus sibi in vicem et vicissim et pars una alteri et altera alii solemniter promisserunt ac convenerunt solemni iuramento precedente attendere, complere et observare nec contra ea vel eorum aliqua facere vel venire quavis racione, occasione vel causa que dici vel excogitari possit de iure vel de facto.

Sub pena ducatorum auri centum milium in tantum de communi partium voluntate taxata et conventa, in quam incedat pars non observans parti observanti totiens quotiens foret contrafactum cum restitutione omnium expensarum et interesse que propterea fierent litis et extra ratis nichilominus manentibus omnibus supra dictis.

Et proinde et ad sic observandum partes ipse iuraverunt, videlicet idem dominus Johannes in animam dicti serenissimi domini regis et dicti domini protectores et procuratores in animas suas atque obligaverunt et ipothecaverunt omnia bona sua dictis nominibus habita et habuenda. De quibus omnibus partes ipse rogaverunt per nos Baptictam de Rocha et Jacobum de Bracellis notarios inscriptos confici debere presens publicum instrumentum. Actum Janue in domo humilitationis predicti Eliani Centurioni qui est vicina ecclesie sancti Siri de Janua in loco quodam inferiori dicte domus iuxta eius ingressum, anno dominice nativitatis Milesimo quadringesimo vicesimo quinto, indictione secunda secundum cursum Janue, die mercurii, tercia mensis Januarii, hora fero meridiei, presentibus nobili viro Jofredo Grillo, Benedicto Marino, Johanne de Diano, Petro de Montenigro, notario, civibus Janue, Melchione de Bandellis ac Antonello de Goaciis de Crema, testibus ad hec specialiter vocatis et rogatis.

Expresso insuper et specialiter declarato quod si solutio facienda de ducatis duomilibus quingentis infra et per totum mensem februari pro Christo ventis, suo termino integre facta non fuisset tunc et eo casu presens contractus nullus sit irritus atque cassus et pro non facto penitus habeatur.

ASG. AS. 3027. Diversorum. F. 7. N. 321

Jesus MCCCCXXXIII, die XXVIII aprilis.

Nos Bartholomeus de Nigrono, capitaneus et potestas Famaguste et omnium Januensium in regno Cipri, magister Petrus de Vernacia et Gregorius de Palodio massarii eiusdem civitatis ac Paulus de Unialo, Augustinus de Marinis et Damianus de Ripparolia tres ellecti ad providendum una cum predictis saluti navium nobilium Lucheti Italiani et Petri Sallamonice nuper in portu famaguste existentium et de proximo versus Januam navigandarum animadvertentes pro salute navis predicti Petri Sallamonice deliberatum fuisse per nos et consilium omnium mercatorum Januensium hic Famaguste existentium solemniter vocatorum et congregatorum. Quod navis Lucheti predicti navigare debeat Januam in et pro societate navis prelibati Petri, volentes indemnitati ipsius Lucheti providere opportune considerato, quod onus, quod habeat Luchetus idem, non responsurum est sufficiens naulum, ut possit hoc viagium sine iactura perficere, hoc solemni de[cre]to intemerate valitudine ex plenaria potestate, nobis attributa, statuimus, ut idem Luchetus habere debeat pro naulo suo et dicte sue navis abhinc Januam novem milia quingenta librarum januorum, quibus 9500 libris contribuatur et contribui debeat, ut infra, primo quod frumentum, quod oneratum habet seu oneraturus est in navi sua dictus Luchetus, solvere debeat eidem pro naulo soldis decern et septum januorum pro singula mina mensure januensium, ordeum solvere debeat soldos tresdecim januorum etiam pro singulam mina. Omnis alia rauba, quam onustam habet Luchetus idem, super dicta eius navi oneraturus est; solvere etiam debet naulum, quod percipiet supradictus Petrus pro rauba, quam in sua navi onustam habet et seu oneraturus est ad contribuendum, ut supra, dictis novem milibus quingentis libris, quibus quantum deerit supplere et satisfacere habeat; rauba omnis onusta in navibus predictis et corpora et naula navium ipsarum ad ratam secundem taxationem comerchiorum Janue, etiam et omnes securitates, si que in Janua supra dicta navi prefati Petri facte fuissent, usque ad complementum et integram solutionem dictarum 9500 librarum januorum eidem Lucheto, ut supra, solemniter decretarum pro quibus omni meliori modo, iure, via, causa et forma, quibus melius et validus potuimus et possumus, eidem omnia et singula predicta firmiter obligamus. Sane semper nichilominus intellecto, quod, si forte dictus Luchetus perciperet pro naulis raube onuste et seu onerande in dicta eius navi, maiorem quantitatem pecunie, que sint dicta novem milia quingenta librarum, id supra plus fuit et esse debeat ipsius Lucheti et ad suam utilitatem redondare omni penitus contradictione remota. Mandantes omnibus et singulis quorum interest, intererit vel poterit interesse quandolibet in futurum, quatenus presens nostrum decretum effectualiter observent et faciant inviolabiter observari. Quod quidem decretum, ut supra, solemniter celebratum et regulatum in actis curis Famaguste mandavimus in publicam formam dari dicto Lucheto, ut proinde solutionem integram de predictis novem milibus quingentis libris Januensis effectualiter consequatur.

MCCCCXXXIII, die XVI octobris.

Magnificus et prestantissimus dominus ducalis in Janua locumtenens et spectabile Consilium dominorum antianorum in sufficienti et legitimi numero congregatorum, intellecta requisitione coram eis facta per Antoniotum et Luchetum Italianos fratres requirentes eisdem confirmatum decretum suprascriptum in personam dicti Lucheti conditum, ut mediante dicta confirmacione possint suam consequi solutionem secundum continentiam dicti decreti a participibus mercium conductarum in navi Petri Salamonice ab insula Cipri Januam ac etiam a participibus corporis dicte navis necnon ab aliis omnibus specialiter in dicto decreto obligatis; et ex adverso auditis non nullis mercatoribus, quos res hec tangere videtur, contradicentibus et opponentibus dictam confirmationem fieri non posse nec debere rationibus per eos allegatis, longe precedente examine et matura deliberatione, cconfirmaverunt et virtute presentis deliberation is confirmant dictum decretum et omnia et singula in eo contenta, mandates quibuscumque officialibus, ad quos attinere videatur, quatenus hanc confirmationem servent et faciant inviolabiliter observari ad omnem requisitionem dictorum Antonioti et Lucheti seu alterius ipsorum, reservantes tamen quibuscumque mercatoruibs et participibus navis et mercium conductarum in dicta navi Petri Salamonice omne ius, si quod habent et tale, quale habent contra quancumque personam personas, que dicerentur et cum effectu reperirentur se inde-bite aut inhoneste habuisse in condendo seu fieri faciendo decretum subscriptum. Non retardendo propterea executionem dicti decreti et contentorum in eo occasione presentis reservationis.

ASG. AS. Diversorum. F. 7. N. 486. ( см. также F. 8. N. 28)

1433 г.

Pro magistro Francisco de Casali

Pro parte magistri Francisci de Casali ordinis heremitarum sancti Augustini et vicarii generalis ordinis dicti in insula Cipri exponitur prestantissime dominationi et magnificentie vestre et suo spectabili consilio dominorum antianorum, quod Augustinus Squarsaficus, capitaneus tunc Famaguste, ausu temerario formavit quandam tallem qualem inquisitionem contra dictum magistrum Francischum deus scit quo zelo, qui idem magister Francischus dolose subtraxisset litteras cuiusdam fratris Thomasii Baborii dicti ordinis, ut ipsum privaret officio ptioratus ecclesie sancti Antonii de Famagusta dicti ordinis et velud inconfessum, tullit sententiam, condemnavit quem dictum magistrum Francischum ad solvendum massariis Famaguste ducatos trecentos venetos in auro et vissit illum recludi in durissimis carceribus et in compedibus ferreis intra duos muros sine aere sine viclu, ut pene ibidem mortuus fuerit. Et ideo ne ibi moreretur honesti viri et merchatores solverunt comuni Famaguste et massariis pro dicto magistro Francischo dictam pecuniam quantitatem conversam in utilitatem comunis Famaguste sicut in cartulariis dicte massarie liquido constat. Debent tum dominationes vestre fare pro honestate dicti magistri Francisci, quod cum ipse esset vicarius generalis in dicta insula Cipri et audivisset, quod dictus frater Thomasius, de quo supra, neque bene compositus homo esset, ut honeste loquatur et esset intrussus in officium prioratus solum non veris litteris illas litteras habere voluit et procuravit quicquid ipse Augustinus capitaneus aliter scribi fecerit per suum notarium, que tam omnia inpertinentia supra que etiam si vera fuissent (fuissetit ас — последнее зачеркнуто) predicta, ipse Augustinus non debuit inquirere citra clericum multo minus condemnare et punire et comuni Famaguste pecuniam inbursare de scelere et iniusticia, cum esset notorie iudex incompetens, quibus attends prefatis dominationibus devote supplicatur quatenus visa veritate predictorum, que ex processibus patet, quos idem nagister Francischus coram vostris dominationibus preasentat, dignentur prefate dominationes mandare et de cernere, que comunitas Famaguste et massaria eiusdem sicut milliter et de facto inbursavit dictam pecuniam et habuit ita eam restituat indilate, et citatis hiis, qui sunt pro hereditate dicti condam Augustini per dominationem prefatam constitui magistratum, qui contra dictos heredes vel hereditatem dicti condam Augustini sola facti veritate specta summarie et de piano sine strepitu et figura iudicii ministret iustitiam dicto magistro Francischo supra dampnis et mteresse ipsis et expensis, de quibus in processu fiet fides.

MCCCCXXXIII, die XX novembris.

Responsio magnifici et prestantissimi domini ducalis in Janue, locumtenentis et spectabilis consilii dominorum antianorum et legitimo numero congregatorum est, quod quatuor sindicatores nuper electi ad sindicandum, corrigendum et castigandum officiates partium orientalium preteritus et presentes sumpta diligente infirmationem de contentis in supplicatione provideant secundum quod eiusdem visum fuerit citatis prius citandis et auditis audiendis.

ASG. AS. 3028. Diversorum. F. 8. N. 28.

1434 г.

Pro magistro Francisco de Casali.

Prestantissime dominationi et magnificentie vestre et suo spectabili consilio dominorum antianorum humiliter exponitur pro parte magistri Francisci de Casali ordinis heremitarum Sancti Augustini et generalis vicarii dicti ordinis in insula Cipri, quod autem ipse exponens milliter et de facto fuisset inquisitus per Augustinum Squarzaficum, tunc capitaneum Famaguste, et condemnatus ex eo quod dicebatur, subtraxisse litteras cuiusdam fratris Thomasii dicti ordinis in ducatis trecentis venetis; eosque solvent seu alii pro eo durissimis carceribus et in auditis mancipatus comunis Famaguste seu massariis eius, que condemnatio nulla est et a iudice in competente facta ac enormis et iniusta. Et ideo ad supplicationem dicti magistri Francisci vestre magnifice dominationes rescripserunt, ut domini officiates electi ad sindicandum, corrigendum et castigandum officiates partium orientis, citatis citandis providerent, prout eis videretur indignum autem videtur sicut sua supplicatio continebat, quod comune Famaguste ex illustri actu nullo evidenter et nephario locupletavetur, quare idem magister Franciscus dictos ducatos trecentos sibi per comune Famaguste restitui postulavit et etiam ab heredibus dicti Augustini dampna et interesse. Sindicus autem comunis contradicit quasi contra comune illi officiates non sint iudices competentes quia non fuerit facta commissio secundum regulam positam sub rubrica: «Si quis comuni moverit controversiam». Et isto modo delusus videtur idem magister Franciscus contra omnem apertam veritatem, quod tam non credit nostrarum intentionum esse. Ideo prece humilitater pro parte eiusdem supplicatur, quatenus dictam commissionem vestre dominationes confirmare dignentur, servare dicta regula et etiam committere dictis foficialibus, ut secundum quod eis videbitur, tam contra heredes condam dicti Augusti quam contra comune Famaguste, tam de sorte predicta dictorum ducatorum trecentorum, qui dampnis et interesse, pro ut eis videbitur, provideant et condemnent ac executionem faciantur sommarie et de piano sine strepitu et figura iudicii et omni dilatione remota con, statim dominationes prefate evidenter cognoscant scelus et iniuriam. Et semper con benignissima supportatione haberent ea, quam de facto processerunt de facto in integrum restitui facere, etiam atento, quod dictus magister Franciscus sit impotens ad expensas faciendum, nec aptus ad litigandum, ac plateas et palatium huius occasione circuendum, sed potius in ecclesia pro felici statu nostrarum dominationum deo preces offerendum, quas dignetur altissimus cum incremento salutis ас расis feliciter conservare. Amen.

MCCCCXXXIIII. Die XI februari.

Responsio magnifici et prestantissimi domini ducalis, locumtenentis et spectabilis consilii dominorum antianorum in sufficienti et legitimo numero congregatorum est, quod domini sindicatores deputati ad corrigendum errores officialium partium orientalium, audito dicto supplicante, visis videndis et vocatis vocandis ministrent dicto magistro Francisco iusticiam contra heredes et bona condam Augustini Squarsaffici, si cognoverint dictum Augustinum culpabilem tam pro sorte ducatorum trecentorum, qui pro expcnsis et interesse passis et factis per dictum magistrum Franciscum occasione condempnationis seu extorssionis, de quibus supra est mentio, ita tamen, quod contra comune Famaguste agere non possit. Scribit Paulus Maiverius.

ASG. AS. 3029. Diversorum. F. 9. N. 290

MCCCCXXXVIII, XVI augusti.

Thomas dux, etc. Ad habendam pleniorem rerum nostrarum instructionem dicimus, quod quondam celeberrime memorie rex Janus nobis feudum dedit bisantiorum duorummilium in anno, de quibus tamen nullam nobis solutionem certa decem et octo annos (написано сверху) fecit, ex quo cum anni iam fere decem et octo exacti sint caperet ea summa bisantiorum triginta et sexmilia; quarum omnium rerum instructiones et scripturas invenient penes egregios viros Andream Cibo et Gregorium de Campofregoso, ea propter committimus vobis viro generoso Paulo de Vivaldis Ciprum profecturo, ut cum illuc attigeritis ipsos Andream et Gregorium conveniatis, et simul cum illis instructiones et scripturas per legatis deinde ordine inter vos dato, quod cuique agendum sit ad regiam maiestatem cum vobis visum fuerit accedatis. Et preparata prius materia cum reverendissimo domino cardinali magnifico domino Bandino et aliis proprietatis nostra nomine satisfactionem ipsius feudi per totum preteritum tempus ac insuper, ut eius maiestas velit hanc anuam solutionem futuri temporis in aliquo casali nobis assignare, quem voluntas nostra est feudum ipsum transferre in Bartolomeam uxorem quondam Abrahe Germani nostri sicut presenti vobis diximus, ut suppleat (первоначально «suppleant». «n» — зачеркнуто) sumptibus suis et natariorum suorum. Videtur igitur nobis, ut solita p[ruden]tia ac diligentia vestra curetis omnino preteriti temporis satisfactionem et venturi talem assignationem, que vobis sufficiens ac certa videatur. Diximus hec brevius, quod omnia ad huius materie instructionem pertinentia invenietis penes memoratos Andream et Gregoriam, vostra autem erit bonam his rebus curam adhibere. Scribimus, ut scitis illis omnibus, quos nominavistis, et quidem verbis opportunis iuxta consilium vestrum. Ceterum scribimus viro nobili Benedicto Pallavicino prium, ut vobiscum amice se gerat depositis veterorum irarum causis, deinde, ut communi consilio res nostras sibi commissas adiuvet. Hortamur ideo ac stringimus vos, ut sicut prudentiam vestram decet vos nova mente assumpta cum eo amice fraterneque vivatis. Habimus preterea plenas instructiones earum rerum, quas vir clarus et nobis dilectissimus Petrus de Francis a regia maiestate petit. Quo circa desideramus et in his et in allis, que commoda eius respiciant, illum omni conatu innare. Ex quo volumus et vobis iniungimus, ut petitiones ipsius Petri fiant nostri parte et quidem vobis efficacibus, ut opus est, ut que a vobis omni studio et summa diligentia curentur.

ASG. AS. 3029. Diversorum. F. 9. N. 311 (introclusus n. 178)

1437, 22 septembre (n. 178-1437, 11 marti)

In nomine domini, amen. Vobis illustri et excelso domino domino duci Januensium et libertatis defensori et vostro venerando consilio dominorum antianorum civitatis Janue ego Andreas de Benigasio juris utriusque doctor comissarius et delegatus celsitudinis et dominationum prelibatorum necnon spectabilis officii provisionis tunc vigentis vigerum et exforma cuiusdam autentici rescripti traditi et publicati manu Thome de Credentia cancellarii impetrati ac obtenti ad supplicationem Benedicti Maruffi civis Janue super causa et questione vertenti inter dictum Benedictum ex una parte et Montanum de Mari ex altra cuiusquidem supplicationis et rescripti tenor sequitur prout infra.

N. 311 (il seguito), N. 178. (I'inizio)

Vobis illustri et excelso domino domino duci Januensium et defensori libertatis et vostroque venerando consilio dominorum antianorum civitatis Janue exponitur et supplicatur parte Benedicti Maruffi, quod cum alius temporis vite quondam Augustini Squarsafici idem Benedictus erat creditor dicti Augustini de diversis quantitatibus pecuniarum, ex quibus tempore mortis sue qui decessit, ut notorium est in Famagusta. Capitaneus et officialis dicti loci in maximo favore et fama ac reputatione divitiarum multarum restabat ad honorandum ex dicto credito suo ducatos quadringentos in circa, quos dictus Benedictus tunc existens in dicto loco Famaguste a fidecomissariis dicti quondam Augustini amorosc mercantiliter et honeste exegit, ut moris est in similibus exactionibus exercere. Cumque post obitum dicti quondam Augustini et predictam solutionem sicut supra honeste et mercantiliter factam et eo tempore quo fama dicti quondam Augustini erat integra et maximi favoris et opinionis ac etiam facultas sua solvendo quibuscumque creditoribus ipsius Augustini quos tempore vite sue fecerat et debebat, datus fuerit et constitutus ad instantiam Montani de Mari unius ex tutoribus dicti quondam Augustini sub certis manibus verbis requisitionibus et oppositionibus suis magistratus dicto quondam Augustino et creditoribus ac debitoribus suis dominus Cedron de Roma tunc vicarius ducalis locumtenentis in Janua loco cuius postea fuerunt electi seu constituti in magistratu: Albertus Cataneus, Petrus de Nigro et Antonius Squarsaficus ct postea loco dicti Petri surrogatus Guirardus Leardus minus honeste et contra formam bailie eorum, qui erat inter creditores et debitores dicti quondam Augustini. In quorum numero dictus Benedictus tempore dicte electionis nec etiam per multum tempus ante non erat per quos pronuntiatum fuit dictum Benedictum reficere seu restare debere ex pecuniis per eum in Famagusta, ut supra, sic honeste et mercantiliter habitis et receptis et sibi debitis soldos quinque pro singula libra. [Que solutio bona fide facta («facta» — написано сверху) juxta formam capitulorum Janue et maxime capituli de debitore ad inopiam vergente nullo modo revocavi potuit nec potuit cuius capituli formam exhibet et producit, ut vestre dominationes videant et palpent injuriam, que fit evidenter et manifeste dicto Benedicto. Nam dictus Benedictus dictum capitulum exhabuit dicto magistratui, quod tenebantur observare et tamen eo non obstante; inique nulliter et de facto contra dictum Benedictum processerunt cum condemnando] ([ ] в документе n. 178 текст приписан на другом листе) ex quo cum sibi facta sit evidens injuria attentis promissis ac etiam quia dicto tempore dicte sue exactionis conditio et facultas dicti quondam Augustini erat solvendo quibuscumque tunc suis creditoribus requirit et cum quanta potente instantia supplicat, ut vos domini, qui estis fons justitie reipubblice totius Januensium, decernere et mandare dignemini et velitis dictam summam sic iniquam tollere et revocare ac decreto vostro decernere dictum magistratum nec aliquem alium pro et occasione dicte talis qualis summe sic minus honeste late et contra formam bailie eorum posse agere seu procedere contra dictum Benedictum, qui offert se monstrare et digito tangere bona dicti quondam Augustini tempore morte sue ac etiam dicte solutionis facte dicto Benedicto fuisse sufficientia ad solutionem quorumcumque creditorum suorum.

MCCCCXXXVII die XI Martii.

Illustris et excelsus dominus dux Januensium et libertatis defensor ac magnificum consilium dominorum antianorum et spectabile officium provisionis civitatis Januensium, sufficientibus et legitimus nunc congregata intellecta supplicatione prescripta et contentis in ea et auditis Montano de Mari contradicente, auditis etiam Alberto Cataneo et Antonio Squarsafico magistratu date bonis quondam Augustini Squarsafici debitoribus et creditoribus eiusdem deliberaverunt et mandaverunt ac presentum tenore deliberant et mandant, quod clarus legum doctor dominus Andreas de Beningasio, in quo dicte parte confidunt, visis videntis et auditis audientis cognoscat et referat, utrum dictus magistratus excesserit eius baliam in judicando contra supradictum Benedictum Maruffum vel ne.

N. 311 (seguito)

Visis dicta supplicatione et rescripto ac comissione, ut supra, nec facta per celsitudinem et dominationes prelibatas bailia concessa magistratui date bonis et agendis quondam Augustini Squarsafici et creditoribus ac debitoribus ipsius prefata manu Jacobi de Bracellis cancellarii summa lata per dictum magistratum dicti quondam Augustini anno preterito die quinta Junii contra omnes et singulos creditores dicti quondam Augustini non habentes potioritatem et qui haberunt et receperunt aliquam pecunie quantitatem de bonis dicti quondam Augustini tam in civitate Janue, quam extra scripta manu Jacobi Bonvinni notarii, auditisque sepe et sepius pretacitis partibus et ipsarum advocatis tam oretenus quod in scriptis ac demum visis et auditis omnibus et singulis que dicte partes contra me dicere, proponere et allegare voluerunt tam oretenque quam in scriptis supra premissis quibus omnibus habita matura et pensata deliberatione etc.

Christi beatissimeque Marie Virginnis nostribus invocatis et eorum nomina semper beneficiendo pre oculis et in mente dico consulo et refero in omnibus et per omnia prout supra.

Videlicet me diligenter inspexisse bailiam concessam dicto magistratui dato bonis et agendis dicti quondam Augustini et invenisse dictum magistratum in judicando contra dictum Benedictum euis bailiam non excessisse.

Exqia dicte partes habuerunt infra causam litigandi consulo et rcfero ipsos absolvendas esse et debere absolui ab expersis.

Etiam ita ut supra scriptum in dicto consulo et refero ego Andreas de Benigassio juris utriusque doctor consultor et comissarius in indictionem et in testimonium premissorum me propria manu subscripti et sigilo mea sigilari iussi.

MCCCCXXXVII die XVII Septembre.

Illustris et excelsus dominus dus Januensium et magnificum consilium dominorum antianorum in suffienti et legitimo numero congregatum intelecta relatione suprascripta et contentis in ea, secuti eius formam ratificaverunt et aprobaverunt illam in omnibus et per omnia, ut in ea continetur.

N. 389

Pro domino episcopo Famaguste.

Jesus, MCCCCXXXVII, die XXI Novembris.

Venerandum officium octo provisionis Romanie in sufficienti et legitimo numero congregatum et quorum de dicto officio, qui inter fuerunt [...] sunt hec:

Johanes Lercarius prior, Ambrosius ..., Simon Macia, Johanes de Recho, notarius, Augustinus Justinianus, Manuel de ... et Obertus de Grimaldis, cui anno de MCCCCXXXVI, die XXI Maii [habitum] rescriptum illustris et excelsi domini Thome de Campofregoso dei gratia Januensium ducis et magnifici consilii dominorum antianorum comissum fuit, quatenus citato et audito Montano de Mari et omnibus his, que nomine quondam Augustini Squarsafici, generis sui et olim capitanei Famaguste dicere et opponere voluerit requisitionibus, querelis et peticionibus factis per reverendum dominum Nicolaum episcopum Famagustanum contra dictum Augustinum ac demum visis videndis et mature pensatis ad indaginem veritatis examinet, cognoscat, cons[titu]et et exinde referat prefatis illustri domino duci et magnificis dominis antianis, quid invenerit et quid judicio dicti officii Romanie disponendum et terminandum est in expositis et contentis in supplicatione dicti domini episcopi et in omnibus, ut in dicto rescripto signato manu Mathei de Bargalio cancellarii, ad quod dictum officium se refert latum continetur pro executione, ut supra, commissorum ipsi officio prefatis illustri domini duci et dominis antianis r[ ]rt multociens audivisse habitis coram se dictis dominis ... et oppositionibus ac disceptationibus eorum super requisitis in dicta supplicatione pariter etiam vidisse et ordinate examinasse processus attestationes testium [re]quisitiones, summam condemnationis tractatus bailias, litteras et alia queque pro parte [..]ductas et tandem cognovisse: primo predicto quondam Augustino Squarsafico tunc [capitan]eo nullam collatam fuisse bailiam condemnandi prefatum dominum episcopum aut contra ipsus aut quos clericos procedendi contentam in litteris dicto quondam Augustino factis sub [vocatio] bailie de forte officio scriptis manu Nicolai de Camulio cancellarii MCCCCXXX, die s[econdo] Maii, exibitis per dictum Montanum nec etiam eundem quondam Augustinum tunc capitaneum servasse formam tractatus sibi dati contra dictum episcopum, quoniam ex continente [ipsius] tractatus habebat eundem episcopum condemnare in duplum, dum taxat tocius eius, quod [..o]baretur sepedictum dominum episcopum habuisse de maniaria seu ob turpem causam p[ro] turpe causa et maniaria. Idem dominus episcopus culpabatur liberasse a carceribus Antonium Mansur de Famagusta omicidam tunc detentum sub virtute et custodia dicti domini episcopi tamquam clericum prime tonsure. Item refert dictum officium diligenter examinasse dicta et attestationes testium tunc temporis secrete receptorum in Famagusta et examinatorum ins[..]o necnon citato neque requisito dicto domono episcopo coram ipso quondam Augustino capitaneo nunc vero et invenisse eos testes sic secrete et summarie receptos in presentia dicti capitanei dixisse continuo vera esse contenta in articulis decemnovem interrogationum formatorum in inquisitione facta et formata predictum quondam Augustinum contra dictum dominum episcopum tamen super interrogatione de causa scientie omnes eos testes vel aliud dicere aut testificari fuisse, nisi quod publicum notorium et manifestum est de contentis in dictis articulis in civitate Famaguste; ob quam causam non sit fides, quod quomodo aut quantum dictus episcopus habuit de maniaria et turpe causa pro dicta relaxatione, neque commiserit in rebus super quibus ex tenore dicte inquisitionis criminatur; cui etiam inquisitioni secrete etiam facte dicto episcopo non constat, quod idem episcopus respondere requisitus fuerit aut respondent et propterea, ut supra dictus est, respectu bailie de forti officio nec tractatus aut attestationum predictarum ipsum Augustinum habuisse bailiam neque potuisse condemnare dictum dominum episcopum in ea precissa condemnatione ducatorum mille auro, ut condemnavit verum tamen dictum officium refert vidisse litteras presentatas sibi per dictum Montanum alias scriptas a tunc reverendissimo domino gubernatore ducale in Janua, consilio antianorum et officio provosionis Romanie dicto Augustino capitaneo concludentes generalem approbationem et confirmationem gestorum per dictum Augustinum ut supra manu Nicolai de Camulio cancellarii sub die XI novembris cum sintentia condemnationis facte dicto domino episcopo de dictis ducatis mile per dictum Augustinum in sine cuius sintentie hec verba inserta sunt, videlicet presente audiente et intelligente dicto domino episcopo et dicente, quod est conventus dicte sintentie obedire, que sintentia scripta est manu Antonii Precipiano notarii, ceterum ut dictum officium plura paucis stringat et super eo, quod sibi committitur, quod providendum et terminandum refert hec pars a prefacio dominationibus vestris et sub vestra providentia merito concludi et terminare debere.

Jesus MCCCCXXXVII die III [decembris].

Illustris et excelsus dominus dux Januensium et magnificum consilium dominorum antianorum sufficiente et legitimo numero gongregatorum intelecta relationem, ut supra, et contentis in ea judicantis, ut dictum officium Romanie plene constructum in materia dictam relationem est mentio, devono dictam relationem ad ipsum officium remisserunt et possunt [ ]nore remutunt ea lege, quod dictum officium declaret et refferat infra vigessimam [quan]tam duem mensis instantis clare et aperte que fuit partes ipsorum dominorum duci et consilii in controversia de qua ut supra est mentio.

предыдущая главасодержаниеследующая глава








Рейтинг@Mail.ru
© HISTORIC.RU 2001–2023
При использовании материалов проекта обязательна установка активной ссылки:
http://historic.ru/ 'Всемирная история'